- TANIM:
Hamilelik ve emzirme devri dışında göğüs başından değişik renk ve kıvamda sıvıların gelmesine göğüs başı akıntısı denir.
- GÖRÜLME SIKLIĞI:
Meme başı akıntıları göğüs polikliniklerine başvuran hastaların %4,5- 7,4’ünde görülen ve göğüste ağrı ve kitleden sonra üçüncü sıklıkta rastlanan şikayettir.
Göğüs başı akıntıları çoğunlukla yeterli huylu nedenlere bağlı olmakla birlikte, nadiren göğüs kanserinin erken bulgusu olarak ortaya çıkabileceğinden, hastalar ve doktorlar için kaygı verici olabilmektedir.
- NEDENLERİ:
- • İntraduktal papillomlar (Süt kanalları içindeki ekseriyetle güzel huylu küçük tümörler)
- • Periduktal mastit ve duktal ektazi (Süt kanal etrafındaki iltihaplanma sonrası süt kanallarında genişleme olması)
- • Atipik duktal hiperplazi (Süt kanalı duvarında kanserleşme mümkünlüğü yüksek olan hücre artışı)
- • DCİS (Henüz yayılma potansiyeli gelişmemiş kanser)
- • İnvaziv Karsinom (Yayılma potansiyeli olan kanser)
- • Fibrokistik hastalık
- • Hormonal nedenler
- • Birtakım ilaçların yan etkileri
- • İdiopatik (Nedeni belirlenemeyen)
- SINIFLAMA:
Meme başı akıntıları klinik özelliklerine nazaran iki kümede değerlendirilir
1-Fizyolojik (benign, âlâ huylu) göğüs başı akıntıları: Genellikle yeterli huylu nedenlere bağlı olarak oluşur. Çoğunlukla her iki göğüsten ve bir göğüsteki birden çok sayıda kanaldan olan akıntılardır. Daha çok göğüs başının sıkılmasıyla gelir. Rengi beyaz süt renginden sarı, kahverengi, yeşil ve siyaha kadar değişiklik gösterebilir.
2-Patolojik göğüs başı akıntıları: Genellikle tek göğüsten ve tek bir kanaldan göğüs başını sıkmadan resen gelen ve rengi daha çok kanlı yahut su üzere şeffaf olan akıntılardır. Hastalar çoğunlukla sütyenlerindeki lekeyi görerek hastalıklarını fark ederler.
- TEŞHİS:
Meme başı akıntılarının oluşmasına neden olan lezyonlar çoklukla çok küçük boyutta olduklarından görüntüleme usulleriyle teşhis edilmeleri hayli zordur. Mamografi, Ultrasonografi ve MR değerli bilgiler verebilir. Lakin bu bilgiler kesin teşhis konulması için kâfi olmayabilirler. Galaktografi süt kanalı içine radyoopak unsur vererek kanalın iç yapısının görüntülenmesi sürecidir. Uygulanması sıkıntı bir süreç olmakla birlikte teşhis için yardımcı kıymetli bilgiler verebilir.
Göğüs başı akıntılarında en kıymetli teşhis formülü, süt kanallarının içinin direkt olarak gözle görülmesini sağlayan bir mikroendoskopik metot olan DUKTOSKOPİ sürecidir. Bu metot sayesinde çok ince olan süt kanallarının içi gözle görülebilir. Kanalların içindeki lezyonlardan biyopsi alınabilir. Süt kanallarının içi yıkanarak yıkama sıvısında kanser hücresi aranması (sitoloji) yapılabilir. Şayet başarılı bir DUKTOSKOPİ incelemesi yapılabilirse göğüs başı akıntısı yapan lezyon çok büyük oranda teşhis edilir. DUKTOSKOPİ ülkemizde 2005 yılından beri Prof.Dr.Ömer Bender tarafından uygulanmaktadır.
Teşhis dışında, DUKTOSKOPİ tedavi amacıylada kullanılabilir. Göğüs başı akıntılarının en sık rastlanan nedeni olan intraduktal papillomlar, Dünyada birinci sefer Prof.Dr.Ömer Bender’in buluşu olan prosedürle ameliyatsız olarak tedavi edilebilmektedir. Bu usul sayesinde kimi intraduktal papillolar endoskopik olarak süt kanalı içinden çıkartılabilmektedir.
- TEDAVİ:
Patolojik göğüs başı akıntıları kanser riski taşıdıklarından tüm dünyada ameliyatla hasta süt kanalı çıkartılarak (duktus eksizyonu) tedavi edilmektedir. Lakin ameliyat edilen hastaların çok azında kanser yahut patolojik bir lezyon saptandığından, hastaların değerli bir kısmına gereksiz yere ameliyat yapılmış olmaktadır. Bu gereksiz ameliyatları önleyebilmek için, patolojik göğüs başı akıntısı olan hastalara evvel duktoskopi yapılarak süt kanalları içinde bakılmalı ve patolojık lezyon saptanan hastaların ameliyat edilmesi, lezyon olmayan hastalarınsa yakın takibe alınması uygundur. Bu türlü yapıldığında endoskopik olarak çıkartılabilecek olan papillomlar için gereksiz bir ameliyat yapılmamış olur.
