SAĞLIK NEDİR ?
‘Sağlık’, bedenin hasta olmama durumudur (Türk Lisan Kurumu). Dünya Sıhhat Örgütü’nün 1948’den beri değiştirmediği tarifine nazaran ‘sağlık’, yalnızca hastalıklardan ve mikroplardan korunma değil, bir bütün olarak fiziki, ruhsal ve toplumsal açıdan âlâ olma halidir.
KADIN SIHHATİ NEDEN DEĞERLİDİR?
Ülkemiz nüfusunun yarısını oluşturan bayanlarımızın ve ailenin en kıymetli üyesi olan annenin sıhhati, direkt kendisi için kıymetli olduğu kadar, doğacak çocukların sıhhati açısından da kıymetlidir. Bayan sıhhati, aile sıhhatinden ve dolaylı olarak toplum sıhhatinden farklı düşünülmemelidir, zira sağlıklı bayan; sağlıklı hamile, sağlıklı çocuk ve sağlıklı toplum demektir.
KADIN SIHHATİ KAPSAMI NEDİR?
Yaşam bir süreçtir ve birey daima fizikî ve duygusal gelişim içindedir. Hayatı aşikâr periyotlara ayrırarak incelemek gerekir zira her periyot farklı özellikler gösterir.
Kadın sıhhati, biyolojik etkenlerin yanında, toplumsal ve siyasal süreçlerden etkilenir. Atatürk, ‘Şuna inanmak lâzımdır ki, dünya yüzünde gördüğümüz her şey bayanın eseridir’ der ve akabinde ekler ‘Bizim toplumumuzun muvaffakiyet gösterememesinin sebebi, bayanlarımıza karşı gösterdiğimiz ihmal ve kusurdan doğmaktadır’ (1923). Birey olarak yapabileceğimiz sıhhatimiz konusunda farkındalığımızın artmasıyla başlar.
Kadın hayatı, kesin sonları olmamakla birlikte makul devirlerde incelenebilir:
1. Ergenlik (Püberte) (Adolesan): 13-18 yaş
2. Seksüel Ergenlik (Üreme çağı) (Doğurganlık dönemi): 19-45 yaş
3. Olgunluk periyodu (Klimakteriyum ve Menopoz): 46-64 yaş
4. Yaşlılık periyodu: 64 yaş üstü
SAĞLIKLI BAYAN İÇİN ÖNERİLERİ
Yıllık tabip denetimi, olmazsa olmazıdır kişinin. Bunu ihmal edersek, hami sıhhat tedbirleri konusunda bilgilendirme, sıhhat konusunda danışmanlık ve problemlerin erken saptanması ve gereğinde ilgili branşlara yönlendirme için bize sunulan kusursuz bir fırsatı kaçırmış oluruz.
YILLIK HEKİM DENETİMİ NELERİ İÇERİR?
Yıllık tabip muayenesi içeriği, ortalama bir bayan için sıhhati en yüksek düzeye çıkarmak için neler yapılmalı telaşı ile belirlenir. Önleyici sıhhat hizmeti kabul edilen yıllık hekim denetimi, şahsa özel muhtaçlıkları karşılayacak, yaş ve risk faktörlerine nazaran belirlenen şu uygulamaları kapsar:
-
tarama testleri ve öteki laboratuvar testleri,
-
muayene ve muhakkak sıhhat mevzularını açısından danışmanlık,
-
aşı uygulaması,
-
ileri tetkik ve ilgili branşa yönlendirme
Yaş ve risk faktörlerine nazaran oluşturulan bu çerçeve, tek bir hekim tarafından sağlanabileceği
gibi gereğinde uzman doktor kümesinden da oluşabilir.
Her muayenede kıymetlendirilmesi gereken mevzu başlıkları şunlardır:
-
cinsellik,
-
beslenme,
-
fiziksel aktivite,
-
kalp hastalıkları riskleri,
-
sosyal münasebetler ve ruh sıhhati,
-
zihin sağlığı
-
diğer bahisler (öz bakım, kaza tedbire, inançlı otomobil kullanımı, ultraviyole ışınlarına maruziyet, husus bağımlılığı, dövme – ‘piercing’)