Dokuların dondurularak histolojik açıdan incelenmesi (frozen inceleme, frozen kesit) birtakım durumlarda ameliyatın seyrini değiştirebildiği tanısal kıymetli bir yaklaşımdır. Bu bağlamda patoloğun tecrübesi ve bilgisi, çabuk ve gerçek karar için kıymetli hale gelir. Cerrahlar, FK için istek yaparken sonucun ameliyat stratejisini değiştirip değiştirmeyeceğini sorgulamalıdır. Şayet cevap ‘hayır’ ise bu sürece gerek yoktur.
FK incelemesinin uygulama alanları:
1. Ameliyat sırasında gerçek teşhis konulması. Buna nazaran uygun tedavi formunun belirlenmesi ve tekrar ameliyat mümkünlüğünün azaltılması,
2. Ameliyat sırasında beklenilmeyen bir bulgunun değerlendirilmesi
3. Kimi durumlarda bilinen teşhisin doğrulanması,
4. Cerrahi sonların kıymetlendirilmesi,
5. Hastalığın yaygınlığının kıymetlendirilmesi (lenf düğümü metastazları ve komşu organların invazyonları gibi)
6. Dokuların tanımlanması (sinir, paratiroit, üreter gibi)
Bazen patologlar FK ile bir karara varamayabilirler ve lezyonun kesin tanısı ameliyat sonrası gerçekleşecek bir vakitte parafin kesitlere bırakılabilir.
Tiroidektomi ameliyatları sırasında FK sisteminin en yaygın kullanım alanları; tiroitteki nodülün ameliyat sırasındaki kıymetlendirilmesi, tiroit kanserlerinde tiroit dışına yayılım alanın kıymetlendirilmesi, lenf düğümü metastazının (sıçramasının) belirlenmesi ve bilhassa olağan paratiroit dokusunun tanımlanmasıdır. TİİAB tanısı; papiller, medüller ve metastatik tiroit karsinomu yahut lenfoma için kuşkulu olan olgularda (Bethesda sistemi, Kategori V) FK kesin tanıyı mutlaklaştırmak için faydalıdır.
FK’lerde tanısal zorluk yaratan tiroit patolojileri; kapsülsüz folliküler lezyon, Folliküler/Hurthle) hücreli neoplazi yahut kuşkusu (Bethesda sistemi, Kategori IV), Papiller Tiroit Kanseri alt tipleri ve ektopik tiroit dokusu olarak sıralanabilir. Bu çeşit olgularda frozen ve sitolojik inceleme üzere prosedürlerle kesin teşhis verilememektedir. Ayrıyeten 1 cm’den küçük nodüllere frozen süreci uygulanması önerilmemektedir. Sitolojik tanısı Papiller Tiroit Kanseri (Bethesda sistemi, Kategori VI) olan olgularda da FK süreci gereksizdir.
FK’nin en kıymetli faydaları ortasında lenf düğümü metastazlarının ve paratiroit dokusunun belirlenmesi vardır.
