Kalın bağırsağın son kısmındaki damarların şişerek kanama, ağrı, kaşıntı üzere yakınmalara neden olmasına hemoroidal hastalık denmektedir. Hemoroit herkes de bulunan bir damardır ve anüsün son kısmının kanını taşır. Anal bölgedeki çeşitli nedenlerle oluşan basınç bu bölgedeki kanın geri dönüşünü bozar ve damarların şişmesine ve varisleşmesine neden olur.
Anüsün yaklaşık 2-3 cm içinde dişli çizgi denilen anüs ile bağırsağın son kısmının birleştiği bir bölge bulunur. Bu dişli çizginin üstünde oluşan hemoroitlere iç hemoroit denir ve bunlar anüsten dışarı çıkmazlar. Dişli çizginin altında olan hemoroitlere ise dış hemoroit denir. Bunlar anüsten dışarı çıkarlar.
Hemoroit
Hemoroit oluşumunda en büyük neden artmış anal basınçtır. Bunu da yaratan kronik kabızlık ve buna bağlı ıkınmalardır. Ayrıyeten gebelerde ve 50 yaşın üzerinde başkalarına nazaran hemoroit biraz daha fazla görülmektedir.
Kronik kabızlık dışında uzun mühlet tuvalette kalma, tuvalet sırasında gazete okuyarak yahut cep telefonu ile ilgilenerek farkında olmama şişmanlık ve anal sekste hemoroit oluşumunda kolaylaştırıcı faktörlerdir.
İç hemoroitlerde asıl belirti kanamadır. Parlak kırmızı renkli ve dışkılama sonrası damla damla gelen bir kanama kelam hususudur. Dış hemoroitlerde ele gelen göğüsler ve kanama birinci belirtidir. Anüs kenarında ele gelen pakelerde bazen hassasiyet ve ağrıda olabilir. Ayrıyeten kaşıntı ve ıslak makat üzere yakınmalara da neden olabilir.
Halkımız her makat hastalığına hemoroit, basur, mayasıl üzere isimler takmaktadır. Anüste kanama, ağrı, kaşıntı yapan birçok hastalık vardır. Bunların ayrımı lakin proktologlar tarafından konur ve tedavileri farklıdır. Bu nedenle utanma hissini bırakıp en kısa vakitte hastalar muayene olmalıdır.
Muayenede en uygun durum diz-dirsek durumudur. Tercihen proktoloji masasında yapılmalıdır.
Tedavide en kıymetli bahis kabızlığın ortadan kaldırılmasıdır. Bunun için hastalara bol lifli besinler önerilir. Bu maksatla hastaların 3 öğünden birinde zerzevat yemeği yemesi, salatayı sofradan eksik etmemesi ve bol meyve tüketmesi istenir. Hastadan baharatlı besinlerden bilhassa acı içeren besinlerden uzak durması istenir. Günde en az 3 litre su içmesi ve 1-2 km yürüyüşler yapması, sedanter ömürden uzaklaşması istenir.
Hastalar kendilerine bir tuvalet alışkanlığı sağlamalıdır. Tercihen sabahları kahvaltı sonrası tuvalete gitmelidir. Tuvaletini ertelememelidir. Tuvalet ertelendikçe su içeriği azalır ve çıkarması daha sıkıntı olur. Tuvalette geçen müddet çok az olmalıdır.
Hastalığın alevli devirlerinde ılık su içinde oturma banyoları yapmalıdır. 10 dakikayı geçmeyen oturma banyoları hastaları çok rahatlatır.
İç hemoroitlerde ofis tedavileri uygulanmaktadır. Bilhassa 1. ve 2. derece kanamalı hemoroitlerde lazer ve bant ligasyon denilen usul uygulanır. 10 dakika içinde biten tekniklerdir. Ağrısız bölgede çalışıldığından ağrı olmaz. İş ve güç kaybına neden olmaz. 3. derece vakit zaman dışarı çıkan hemoroitlerde ise THD denilen sistem uygulanır. Bunda temel prensip hemoroide kan getiren atardamar doppler denilen bir alet yardımı ile bulunup bağlanır. 4. derece dışarıdaki hemoroitlerde ise tedavi cerrahidir. Bu gayeyle çeşitli teknikler hastaya nazaran seçilerek uygulanır.