Hemoroitler anal bölgede bulunan ve buradaki kirli kanı ana sisteme taşıyan toplar damarlardır. Halk ortasında basur, mayasıl üzere isimlerle da anılır. Olağan şartlarda ayrıyeten bir yastık misyonu yaparak anüsün istirahat vaktinde kapalı kalmasını da sağlar. Bu damarların çeşitli nedenlerle genişlemesi ve varisleşmesi sonucu hemoroidal hastalık denen tablo oluşur.
Hemoroit oluşumunda en büyük neden bu bölgedeki artmış olan basınçtır. Bununda nedeni kronik kabızlık yahut ishal nöbetleridir. Tuvalette uzun müddet kalma, tuvalet sırasında fazla ıkınma bu basınçta sorumludur. Bunun dışında bilhassa bayanlarda görülen hemoroitlerde neden gebelik ve doğum olayıdır. Gebelik sırasında çocuğun pelvise ve buradaki damarlara bası yapması kanın geri dönüşünü bozar. Gebelik ilerledikçe hemoroitlerde artma olmasının sebebi budur. Birde doğum sırasındaki ıkınma basınçta çok fazla artışa ve kanamalara yol açar. Bunun dışında şahısların hareketsiz, sedanter bir hayat sürmeleri bağırsak sisteminin çalışmasını bozar ve kronik kabızlıklara yol açar. Hemoroit kimi meslek kümelerinde daha fazla görülmektedir. Bilhassa sürücüler ve pilotlar buna adaydır. Hemoroitte öbür bir nedende alkol alışkanlığıdır. Alkol damarlarda
genişleme yapan bir casustur. Ayrıyeten alkoliklerde siroz denen karaciğer hastalığı daha çok görülür. Bu da hemoroide en çok neden olan hastalıklardan biridir. En son olarak da pelvik bölgede görülen tümörler, kalın bağırsak kanserleri de hemoroide neden olur.
Hemoroitler 4 derece de mütalaa edilir. 1. ve 2. derece hemoroitler iç hemoroit üslubundadır. Tek belirtileri kanamadır. Dışarıya çıkan bir kitle genelde yoktur. 3. derece hemoroitler vakit zaman dışarı çıkar ve dışkılama sonrası elle içeri itilebilir. 4. derece hemoroitler ise daima dışarıdadır. İçeri girmezler. Bunlarda da asıl belirti kanamadır. 3. ve 4. derece dış hemoroitlerde kanama dışında ağrı, makatta ele gelen şişlik, makatta akıntı ve ıslaklık, kaşıntı üzere yakınmalarda görülebilir.
Ağrı hemoroitlerde tromboze olduğu durumlarda çok fazladır. Erkenden trombüs çıkarılmazsa hasta zonklayıcı biçimde bir ağrıyla karşı karşıya kalır. Ayrıyeten teşhiste anal fissür, peri anal apse ekarte edilmelidir.
Tanı genelde kolaydır. Dış hemoroitlerde pakeler gözle görülür. 1. ve 2. derece hemoroitlerde anoskop ile muayene koşuldur. Kanayan damar görülür. Tıpkı anda da gerekli ofis tedavisi yapılabilir. Muayeneler genelde diz-dirsek durumunda ve proktoloji masasında yapılır. 40 yaşının üzerinde ve ailesinde kanser hikayesi olan kanamalı hastalarda kesinlikle kolonoskopi yapılmalıdır. Her vakit altta kalın bağırsak kanseri olabileceği akıldan çıkarılmamalıdır.
Tedavide en kıymetli mevzu kabızlık ortadan kaldırılmalıdır. Bu halledildikten sonra 1. ve 2. derece hemoroitlerde ofis tedavileri denen lazer ile hemoroidin çöktürülmesi, bant ligasyon ve THD denilen sistemler uygulanır. 4. derece hemoroitlerde genelde cerrahi tedaviye başvurulur.
