Anal fissürler yani makatta oluşan çatlaklar artmış anal spazmı beraberinde getirir. Dışkılama sırasında şiddetli ağrı duyan hasta tuvalete gitmeye korkar. Tuvaletini geciktirir. Dışkının su içeriği bekledikçe azalır, katılaşır. Bu dışkıyı çıkarmak daha güç ve daha ağrılı olur. Bu kısır döngü sürüp sarfiyat. İşte anal fissür tedavisinde gaye bu kısır döngüyü bir noktadan kırmaktır. Makat etrafında iki çeşit kas kümesi vardır. Bunlardan içte olanı istemsiz olarak çalışır. Hasta bu kası denetim edemez. Fissürlerde bu kasta kalınlaşma ve sertleşme olur. Ayrıyeten bunu buradan dışkının geçmesi arttırır. Fissür tedavisinde bu kasa yönelik süreçler yapılır.
Anal fissürler genelde anüs art duvarında oluşurlar. Bu bölge travmalara karşı en korunaksız ve en zayıf bölgedir. Artta kemik yapı vardır. Sert dışkı geçerken burada yırtılma oluşturur. Çatlakların birçok akut fissürlerdir. Diyet tedavisi ve birtakım tedbirlerle kısa vakitte düzelir. Şayet yakınmalar 3-4 haftayı geçmişse artık kronik fissürlerden bahsedilir. Kronik anal fissürlerde anal spazm ortadan kaldırılmadığı sürece zaten düzgünleşme beklenmemelidir.
Kronik fissürlerde teşhis kolaydır. Art duvarda diklemesine bir yarık kelam bahsidir. Fissür tabanında genelde içteki kasın lifleri görülür. Buna ek olarak makat derisinde nöbetçi göğüs çatlağın tabanında ise hipertrafik bir papilla görülür. Bu papilla oradaki ter bezlerinin şişmesi sonucu oluşur.
Fissürlere en çok neden oluşan kronik kabızlıklardır. Ayrıyeten tam aksisi uzun ishal nöbetleride buna neden olabilir. Bunların dışında lifli besinlerden mahrum beslenme, daima laksatif kullanımı, hamilelik ve doğum olayı, makat yolu ile cinsel temas, makat içine çeşitli yabancı unsurların sokulması tekrar fissür yapan nedenlerdendir. Makat çatlağı her yaşta görülen bir hastalıktır. Bebeklerde görülen çatlaklar genelde akut çatlaklardır ve kolay önlemlerle çarçabuk düzelirler.
Çatlaklarda en besbelli semptom dışkılama sırasında ve sonrasında görülen ağrıdır. Bu ağrı yanma, yırtılma halindedir. Dışkılama sonrası saatlerce sürebilir. Bunun dışında fissür yerinden vakit zaman kanamalar olabilir. Bu kanama fazla değildir. Peçeteye bulaşır üslupta görülür. bunların dışında enfeksiyona bağlı cilt plisinde şişme ve akıntıya bağlı makat kaşıntısı görülebilir.
Makat çatlaklarının tedavisinde gaye iç sfinkter de oluşmuş spazmın ortadan kaldırılmasıdır. Bunun için ameliyatlı ve ameliyatsız usuller mevcuttur.
