Safra, karaciğerde üretilerek safra yolları aracılığı ile 12 parmak bağırsağına dökülmektedir. Safra kesesinin bu transferdeki hedefi safrayı depolamak ve bedene gerektiği hallerde 12 parmak bağırsağına boşaltmaktır. Yani sanıldığı üzere safra kesesi safrayı üreten ana organ değildir.
Safra Kesesinde Taş Olan İnsanlarda İltihap Riski Yıllar İçerisinde Artar
Safra kesesi taşları çok farklı boyutlarda olabilir. 1-2 milimetreden birkaç santimetreye kadar değişiklikler gösterebilir. Safra kesesindeki 1 santimetrenin altındaki taşlar;
-
Safra kesesinin ana safra kanalına bağlandığı yeri tıkayıp safra kesesi iltihabına,
-
Safra yollarına düşerek bu yollarda iltihaba veya
-
12 parmak bağırsağına dökülürken ortak kanal olarak kullandığı pankreasın iltihabına yol açabilirler.
Safra kesesinde taş olan insanlarda bu iltihapların her birinin riski yıllar içerisinde artar. Daha büyük taşlar ise tekrar safra kesesinin ana safra kanalına bağlandığı kanalı tıkayabilirler ve iltihaba yol açabilirler.
2 santimetrenin üzerindeki safra kesesi taşlarının bilimsel olarak safra kesesi kanseri ile ilgili olduğu belirtiliyor olsa da çok sık rastladığımız bir durum değildir.
Safra Taşlarının Alınması Diye Bir Ameliyat Yoktur
Safra kesesi taşlarında ameliyat önerilmesinin ana sebebi bu iltihapların riskleri ve ağrıdır. Safra kesesi taşları aralıklı olarak ağrı yapabileceği üzere hiç ağrı yapmadan da bulunabilirler. Şeker hastası olan kimselerde bu durumlardan rastgele birisi olmasa da kesinlikle ameliyat önerilmektedir.
Safra taşlarının oluşumunun ana sebebi safra kesesinin safra içerisindeki birtakım hususları emme yeteneğindeki bozulmadır. Bu hususlar safra kesesi içerisinde çökelti oluşturmakta ve sonrasında taşlar olarak isimlendirilmektedir. Bu sebepten safra kesesi taşı olan insanlarda safra taşlarının alınması diye bir ameliyat yoktur. Safra kesesinin tamamı alınır. Çünkü aksi halde bozulmuş organ tekrar taş üretecektir.
Safra Taşları Sarılığa Sebebiyet Verebilir
Safra taşlarının ana safra kanalına düşmesi sarılığa sebep olan bir durumdur. Bu durumda hasta şiddetli ağrı ve ateşle tabibe başvurur. Safra yollarındaki taş ERCP (endoskopik retrograd kolankjio pankreotografi) denilen bir usulle alınmaya çalışılır. Taşların alınamadığı durumlarda ameliyat daha büyük bir hale dönmektedir. Taşlar alınsa bile sonrasında safra kesesi ameliyatı kesinlikle gereklidir.
Safra kesesi ameliyatları geçmişte açık prosedürle yapılmaktayken artık çabucak büsbütün kapalı (laparoskopik) sistemle yapılmaktadır. Bu sayede hastalarımız çok daha az ağrı ve işgücü kaybı yaşamaktadırlar. Çok nadir olarak bir grup komplikasyonlar görülse de safra kesesi ameliyatları genel olarak ürkülecek boyutlarda ameliyatlar değildir.