Anal bölge hastalıkları bu bölge mahremiyet arz ettiği için hastalar ekseriyetle doktora başvurmaya çekinmekte ve şikayetleri dayanılmaz bir hale gelinceye kadar beklemektedirler. Ya da etraftan duydukları bitkisel tedaviler, öbür hastaların ilaçlarını kullanmak üzere sorunlarını kendi kendilerine çözmeye çalışmaktadırlar.
Anal bölge damar ve hudut açısından hayli varlıklı, bedenin en hassas bölgelerinden birisidir. Burada oluşacak ufak bir sorun bile kişinin günlük hayatını, hayat knforunu epeyce olumsuz etkilemektedir ve hızla tedavi edilerek bu durumun sonlandırılması gereklidir.
Anal bölgedeki hastalıklara bağlı en önemli şikayetler:
- Kaşıntı, yanma
- Ağrı
- Şişlik
- Kanama
- Ele gelen kitlelerdir.
Bu bölgede en sık rastlanan dört hastalık vardır:
- Hemoroid, bunlar iç ve dış olabilir.
- Makatta çatlak (Anal fissür)
- Anal abse
- Anal fistüllerdir.
Hemoroidler anal bölgeyi oluşuran toplardamar ağı olan hemoroidal damarların genişlemesi yahut sarkması sonucu oluşur. Kabızlık, acılı baharatlı yiyecekler ve ağır kaldırma üzere sebeplerle oluşurlar. İç hemoroidler ağrısızdırlar ve sıklıkla büyük tuvalet yapma esnasında ortaya çıkan şişlik ve koyu vişne rengi kanamalara yol açabilirler. Dış hemoroidler ise anal bölgede elle hissedilebilen şişlik ve gen tuvalet esnasında kanamaya yol açarlar fakat ağrılıdırlar. Hemoroidler kalın barsak kanserleri ile karışabilirler zira her ikisi de kanamaya yol açmaktadır. Bu nedenle makattan kanaması olan her hasta rektum kanseri açısından da araştırılmalıdır.
Makatta çatlaklar ekseriyetle kabızlık sonucu oluşurlar ve tuvalet esnasında çok şiddetli ağrıya sebep olurlar. Bunlar da da kanama olabilir lakin bu kanama parlak kırmızı ve damla halinde ya da tuvalet kağıdına bulaşan çizgisel kanamalar formundadır az ölçüdedir. Yazın havuz ve denize girmekle ağrı artar, kışın ise soğuğa maruz kalmak ağrıyı arttırır. Ağrı bazen dayanılmaz hale gelebilir, 2 saatten fazla süren ağrılarda makattaki çatlaklar mutlak ameliyat gerektirirler.
Anal abseler ise anal bölge etrafında kalın barsaktaki bakterilerin barsak dışına çıkarak buralarda enfeksiyon ve abse oluşturması sonucu ortaya çıkarlar. Kızarıklık şişlik ağrı ve ateş üzere sorunlar yol açar. Ateşe üşüme ve titreme eşlik etmesi bakterilerin ya da bakterilerin salgıladığı toksinlerin kana karıştığının bir göstergesi olup ivedilikle hastaneye yatış ve damardan yüksek doz antibiyotik başlanarak, yeniden hemen bu abselerin boşaltılması gerekmektedir.
Anal fistüller ise anal abseler boşaltıldıktan sonra güzelleşirken kalın barsak ile anal bölge etrafındaki deri ortasında oluşan kılcal kanalcıkların cilde delik halinde açılarak buradan daima yahut aralıklı olarak makus kokulu akıntıya yol açan tedavisi bazen hayli sıkıntı olabilen ve tedavi sonrası tekrarlama oranı yüksek olan hastalıktır.
Anal bölgede görülen bu hastalıkların teşhisi muayene ile basitçe konulabilir. Kompleks anal fistüller dışındakiler için ultrason, tomografi vs üzere hiçbir tetkike gerek yoktur. Günümüzde en sık yapılan yanılgılar hastaların doktora gitse bile muayene olmadan ilaç yazdırmaya çalışmalarıdır. Bu durum kolon kanserlerinin gözden kaçmasına yol açabilmektedir. Bilhassa 40 yaş üstü makattan kanaması olan her hastaya hemoroidi olsa bile mutlak kolonoskopik inceleme yapılmalıdır.
Bu hastalıkların kesin tedavileri ameliyattır. Ekseriyetle spinal ya da genel anestezi ile ameliyat günübirlik yatış ile ya da 1 gece hastanede kaldıktan sonra hastalarımız taburcu olmakta, daha sonra tam olarak güzelleşinceye kadar aralıklı denetimlere çağrılmaktadır.
Bu bölgede rastgele bir şikayeti olan hastalar çekinmeden en kısa müddette doktora başvurmalıdırlar.