Sleeve gastrektomi (tüp mide) ameliyatı nedir? Kimlere uygulanır?
Yazıya başlamadan evvel bilhassa şunu vurgulamak istiyorum; obezite cerrahisi asla estetik bir ameliyat olarak düşünülmemelidir. Obezite günümüzde önemli bir halk sıhhati meselesidir. Obezite ve metabolik cerrahide temel gaye hastanın daha hoş görünmesi değil, obezite nedeni ile berbatlaşan hayat kalitesinin yükseltilmesi, obezitenin sebep olduğu diyabetin ve başka pek çok sorunun (kalp krizi riski, hipertansiyon, uyku apnesi, felç, eklem problemleri vb) önlenmesi ve ömür mühletinin uzatılmasıdır.
Sleeve gastrektomi ya da halk ortasında daha sık bilindiği ismi ile tüp mide ameliyatı günümüzde obezite ve neden olduğu hastalıkların tedavisinde sık uygulanan cerrahi tekniklerdendir.
Nasıl yapılır?
Tüp mide ameliyatı kısıtlayıcı ameliyat kümesine dahil olan bir formüldür. Yani hedef mide hacmini azaltarak kişinin daha az yemek ile doymasını sağlamaktır. Laparoskopik (kapalı) metot kullanılır. Midenin yaklaşık %80 lik bir kısmı stapler denilen özel aygıtlar kullanılarak kesilir ve çıkarılır.
Etki sistemi nedir?
Mide hacmi küçüldüğü için hasta ameliyattan sonra çok daha az yemek ile doyacaktır. Lakin tek tesiri bu değildir. Midenin çıkarılan kısmından kana karışan ve açlık hissinden sorumlu ghrelin ismi verilen hormon da bedenden uzaklaştırılmış olur. Böylelikle kişi hem küçük midesinden ötürü az yemek ile doyar hem de ghrelin hormonu yokluğu nedeni ile açlık hissinde önemli bir azalma olur. Diyet yaparken hissedilen açlık hissi olmadığı için bedenin açlık karşısında göstermiş olduğu metabolizmayı yavaşlatma cevabı da ortadan kalkar. Bahsin ayrıntıları “diyet ile neden kilo vermekte zorlanıyoruz” yazımda mevcut, onu da okumanızı öneririm.
Kimler bu ameliyat için uygundur?
Tüm morbid obez hastalara uygulanabilir. Lakin özetlemek gerekir ise;
-
Vücut kitle indeksi 40 ve üzerinde olan kişiler
-
Vücut kitle indeksi 35-40 ortasında olup, 6 ay müddet ile diyetisyen denetiminde diyete rağmen kilo verememiş ve ya verdiği kiloyu geri almış hastalar,
-
Vücut kitle indeksi 30-35 ortasında olan, tip-2 diyabeti, hipertansiyonu, hiperlipidemi, uyku apnesi üzere metabolik sendromu olan hastalara uygulanabilir.
Kimlere yapılmaz;
-
Ameliyatı yalnızca estetik-kozmetik korkular ile olmak isteyenler
-
Psikiyatrik kıymetlendirme sonucunda denetimsiz etkin psikiyatrik hastalığı olanlar, primer yeme bozukluğu olanlar,
-
Ciddi kalp yetmezliği, KOAH üzere genel anestezi almasını engelleyecek hastalığı olanlar
-
Yapılan endoskopide mide ülseri varlığında ülser tedavi edilene kadar
-
Ameliyat sonrası periyotta verilecek diyete uyamayacak olanlara
-
Obezite sebebi kortizon kullanımı, guatr hastalığı üzere endokrin sebeplere bağlı olanlara bu ameliyat yapılmaz.
Riskleri nelerdir?
Tüm cerrahi süreçlerde olduğu üzere bu ameliyatın da riskleri elbette var. Bu riskleri anesteziye ilişkin riskler ve cerrahiye ilişkin riskler olarak ikiye ayırmak mümkündür.
Cerrahiye ilişkin riskler: ameliyat sırasında ya da sonrasında kan nakli gerektirecek kanama, istenmeyen organ yaralanması, karın içi apse ve iltihaplanmalar, yara enfeksiyonları olarak sayılabilir.
Benim asıl üzerinde durmak istediğim mevzu bu ameliyatı düşünen hastalarımızın bilhassa medyada çıkan haberler nedeni ile dehşete kapılmalarıdır. Öncelikle korkmak son derece doğal bir reaksiyon. Fakat atladığımız mevzu ameliyata bağlı mevt oranının %0,1-0,3 (binde 1-3) ortasında olmasıdır. Bu risk safra kesesi ve guatr ameliyatı risklerinden daha düşüktür. Yapılan araştırmalar göstermiştir ki obezite ameliyatı olmamak, ameliyat sonrasında mevt riskinden 9 kat daha fazla vefat riski taşımaktadır. Ve tekrar gösterilmiştir ki obezite insan hayatını ortalama 13 sene kısaltmaktadır.
Ameliyattan sonra ne vakit olağan yemeye başlayacağım?
Ameliyattan sonra mide dikiş çizgisinden oluşabilecek ayrılma, sızıntı ihtimalini en aza indirmek için hastalarımıza bir mühlet kademeli bir diyet uygulanmaktadır. Fakat 1. Aydan itibaren hastalarımızın olağan yemeye geçmesine müsaade veriyoruz.
Hastanede kaç gün kalırım?
Şehir dışından gelen hastalarımızı en az 3 gün mühlet ile hastaneden nezaret altında tutmakta yarar görüyoruz. Fakat hasta birebir vilayet içerisinde ve ulaşım sorunu yok ise ameliyatın 2. Gününden itibaren konutuna gönderilerek günlük telefon görüşmeleri yapılır.
Normal hayatıma ve işime ne vakit dönerim?
Ameliyatın 1. Haftasından sonra, verilen diyete uymak kaydı ile ve kendisini hazır hissediyorsa kişi işine dönebilir, hareket kısıtlaması yoktur.
Saçlarım dökülür mü?
Evet. Ameliyat sonrası 1. Aydan sonra 3. Aya kadar hastalarda saç dökülmeleri görülebilir. Lakin bu dökülme kanser tedavisi gören hastalardaki üzere değil, yalnızca kırılma ve banyoda ya da saçlarımızı tararken elimize olağandan daha fazla saç gelmesi halinde olur. Bu durum büsbütün süreksiz ve geri dönüşümlüdür. Saçları olağan beslenme ve olağan kilolara geldikçe tekrar eski sıklık ve gürlükte çıkacaktır.
Kilo verdiğimde sarkmalar olur mu?
Kilo verildikçe deride gevşemeler ve yer yer sarkmalar olacaktır. Genelde bu sarkmalar beden kitle indeksi çok yüksek değilse çok bariz olmamaktadır. Pek çok hasta tertipli spor yaparak bu sarkmaların önüne geçebilmektedir. Biz de olağan beslenmeye geçildikten sonra hastalarımıza spor yapmalarını önemekteyiz.
Gebelik düşünüyorum, ne vakit hamile kalabilirim?
Ameliyattan sonra 1. Yıldan itibaren hamile kalınmasında ve çocuk sahibi olunmasında hiçbir mahzur yoktur. Hatta yüksek kilo nedeni ile polikistik over hastası ve adet düzensizliği olan, bu nedenle çocuk sahibi olamayan kimi hastalar, cerrahi tedavi ile kilo verdikten sonra çocuk sahibi olabilmektedir.
