Safra kesesi taşları toplumda epeyce sık görülen ve tedavisi konusunda pek çok baş karıştırıcı bilgi kirliliği olan hastalık kümesidir. Pek çok durumda tanısı rastlantısal olarak konulur. Genelde sırta vuran ve yemeklerden sonra daha çok gözlenen, hastaların mide ağrısı ile sık karıştırdıkları ağrılara sebep olmaktadır. Pek çok beşerde mide ağrısı ile karışması sebebi ile doktora gelmeden evvel uzun mühletler mide ilacı kullanmakta ve hastalık komplike hale geldikten sonra hastaneye başvurmaktadır. Mide yakınmaları ile çok sık karışabilmeleri sebebi ile bu çeşit yakınması olan hastalara birinci olarak kesinlikle safra kesesini pahalandırmak için ultrasonik tetkikler istenmelidir.
Peki ultrason yapıldı ve safra kesesinde taş tespit edildi. O vakit ne yapılmalı?
Toplumda yaygın kanı ve inanış, ağrı-sızı yapmıyorsa dokunmamak, sorun çıkarmıyor ise ameliyat olmamak tarafında olmakta. Fakat bu son derece yanlış bir inanış. Safra kesesi taşlarının tek tedavisi ameliyattır ve tüm safra taşları cerrahi ile tedavi edilmelidir. Kişinin ameliyat olmasına mani çok önemli bir rahatsızlığı olmadığı sürece (ciddi kalp yetmezliği, akciğer yetmezliği gibi) cerrahi tedavi önerilmektedir. Yapılan cerrahi tedavide safra kesesi içerisindeki taşlar ile birlikte çıkarılmaktadır.
Ameliyat olmasam ne olur?
İki ihtimal mevcut.
-
Siz hayatınızın sonuna kadar hiçbir sorun yaşamayabilirsiniz
-
Safra kesesi iltihabı, gangreni, pankreas bezi iltihabı, tıkanma sarılığı, karaciğer iltihaplanması ve taşın uzun yıllar yarattığı kronik irritasyona bağlı safra kesesi kanseri üzere son derece riskli ve önemli hastalıklar ile karşılaşabilirsiniz. Bu cins durumlar yaşandığı vakit kapalı ameliyat bahtınızın da azaldığını bilmeniz gerekir.
Taşı düşürmenin ya da eritmenin yolu var mı?
Safra taşlarında maalesef günümüzde taşları eriterek yok edecek bir ilaç yok. Taşları düşürmek ise biz doktorların en korktuğu durumlardan birisidir. Zira taşların kanala düşmesi ve tıkaması üstte da belirttiğim üzere hayati riski olan durumların asıl sebebidir. Safra taşlarını böbrek taşları ile karıştırmamak gerekir. Sık sorulan bir soruda içmecelerin, kimi bitki kürlerinin işe yarayıp yaramadığı olmakta. Bu tıp alternatif tedavi tekniklerine prestij etmemek gerekli, birden fazla sefer bilmediği otları kaynatıp içen hastalarda önemli karaciğer ve böbrek toksisitesi ve hastalıklar ortaya çıkabilmektedir.
Safra kesem alındığında bende bir eksiklik olur mu?
Safra kesesinin işlevi karaciğerin salgıladığı safrayı yemek ortalarında depo etmek ve yemek ile birlikte yağ sindirimi için bağırsağa boşaltmaktır. Ameliyat olan pek çok hastamızın kesesi aslında taş ile dolu olduğu ve kese işlevlerini göremediği için ameliyattan sonra da rastgele bir eksiklik hissetmemektedir. Fakat birtakım hastalarımızda ameliyat sonrasında birinci 2 aylık müddette bilhassa yağlı beslenme sonrasında şişkinlik şikayeti görülebilmekte, vakitle azalarak kaybolmaktadır.
Ameliyattan sonra uymam gereken bir diyet var mı?
Öncelikle safranın misyonunu bilmemiz lazım. Safranın ana misyonu yağların sindirimidir. Bizler ne kadar yağlı yemek yersek safra kesemiz de o kadar kuvvetli kasılır. O yüzden safra kesesinde taşı olan hastalarımıza ameliyata kadar, çok yağlı yemeklerden, kızartmalardan ve bilhassa de yumurtadan uzak durmalarını öneririz. Unun da sebebi kuvvetle kasılan kese içerisindeki taşların kanalı tıkayarak ağrı ve sarılık üzere durumlara neden olmasını engellemektir. Lakin ameliyattan sonra birinci 2 ay az yağlı yemek dışında ek bir diyete gerek yoktur.
Ameliyat nasıl yapılıyor
Günümüzde altın standart artık laparoskopik (kapalı) ameliyatlardır. Bu ameliyat tekniğinde en büyüğü 1 cm olan delikler kullanılarak, kamera eşliğinde safra kesesi çıkarılır. Hem hasta hem de cerrah açısından konforludur. Hastanın ayağa kalkma ve olağan yaşantısına dönmesi daha erken olmaktadır. Cerrah açısından ise dokuların daha ince ve ihtimamlı diseksiyonu mümkün olmaktadır. Zira bu sistemde kamera imajı dokuların olağanın 2-3 katı daha büyük ve ayrıntılı görülmesini sağlar.
Daha evvelce karın ameliyatı geçirdim, tekrar de kapalı ameliyat olabilir miyim?
Daha evvelce karın bölgesine cerrahi uygulanmış hastalarda, karın içi yapışıklıklar sebebi ile kapalı ameliyat talihi azalmakla birlikte, pek çok hastada dikkatli bir cerrahi ile ameliyatı kapalı yapmak mümkündür. Lakin ameliyata girerken hastanın açık ameliyat olabileceğini de bilmesi gerekir.Ameliyat sonrası ne vakit olağan hayatıma ve işime dönebilirim?
Kapalı safra kesesi ameliyatlarından sonra, rastgele bir komplikasyon gelişmediği sürece ameliyatın 3. Gününden itibaren kişi günlük hayatına ve ağır yük kaldırmıyor ise işine geri dönebilir. Ağır işlerde çalışanlarda bu mühlet 1 haftadır.
Ameliyat sonrası denetimlerim nasıl olacak?
Kişinin şikayeti olmadığı sürece hasta denetime çağırılmamaktadır.
Ne vakit banyo yapabilirim, ne vakit denize girebilirim?
Ameliyatın 2. Gününden itibaren yarada akıntı, kızarıklık yok ise banyo yapılabilir ve 2 hafta sonra yara sorunu yok ise denize girilebilir. Dikişler ameliyat sonrası 7. Günde alınır.
