Behçet hastalığı ağızda ve cinsel bölgede ağrılı ülserler (yaralar), göz sorunları ve deri bulgularıyla seyreden bir hastalıktır. Hastalık az görülmekle birlikte Türkiye’de daha enderdir. Hastalık 1924 yılında bu hastalığı tanımlayan Tütk Dermatolog Hulisi Behçet’in ismiyle Behçet hastalığı olarak isimlendirilmiştir.
Behçet Hastalığının nedenleri nelerdir?
Hastalığın tam olarak nedeni bilinmemekle birlikte, otoimmün bir hastalık olarak tanımlamaktadır. Otoimmun hastalıklarda bağışıklık sistemi bedendeki dokulara karşı savaşa geçer. Bu durumun nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, hastalığın gelişiminde bakteri ve virüs enfeksiyonlarının rolü olabilir.
Kimler Behçet Hastalığı açısından risk altındadırlar?
- Behçet Hastalığı ipek yolu üzerinde bulunan ülkelerin insanlarında daha sık ve şiddetli olarak görülen bir hastalıktır. Akdeniz ülkeleri orta doğu ve uzak doğuda 10.000 kişinin birinde Behçet Hastalığı görülür. Hastalık öbür ülkelerde öteki etnik kümelerde da görülebilir. İpek yolu üzerindeki ülkelerde erkeklerde daha fazla görülürken, öbür etnik kümelerde bayanlarda daha sık görülür. Hastalık her yaşta görülebilmekle birlikte en sık 20-30 lu yaşlarda ortaya çıkar.
Ağrılı ağız ülserleri ekseriyetle hastalığın birinci bulgusudur ve hastaların %70 inde görülür. Ülserler lisanda dudak ve yanak içlerinde ortaya çıkabilir. Ekseriyetle 1-2 hafta sürerken, bazen 3 haftaya kadar uzayabilirler. Hastalığın başka bulguları şunlardır:
- Cinsel bölgedeki Ülserler : Bu ülserler ağız ülserlerinden daha az görülürler. Ağrılıdırlar ve ekseriyetle iz bırakarak güzelleşirler.
- Göz Tutulumu : Uveit dediğimiz durumda beğenilen kızarıklık ve şişme olur. Bazen hastalıkta retinada hasarlanır ve tedavi edilmezse körlüğe neden olabilir.
- Deri Bulguları : Eritemanodosum dediğimiz ağrılı şişlikler sık görülür. Kollar bacaklar ve gövdede sivilce gibisi döküntüler görülebilir.
- Daha az görülen bulgular mide bağırsak sistemine ilişkin rahatsızlıklar( karın ağrısı, ishal, kusma), eklem ağrıları ve şişlikleri, hudut sistemi sorunları ve damar dokusu ve dolanım sistemi sorunlarıdır.
Behçet Hastalığına nasıl teşhis konulur?
Behçet hastalığında bütün bulgular bir ortada olmadığında teşhis koymak güç olabilir. ; Şayet hastada ağızda ve cinsel bölge, göz ve deri bulguları var ise teşhis daha rahat konulur. Hastalığın tanısı aşağıdaki kriterlere nazaran konulur:
- Yılda en az 3 defa ağızda tekrar eden aft ile birlikte aşağıdaki kriterlerden iki yahut daha fazlasının bulunması.
- Cinsel bölgede ülserler
- Göz tutulumu (Üveit ve retinada hasar)
- Deri bulguları
- Pozitif paterji testi (Behçet hastalığını tanımak için yapılan bir test)
Hastalığın seyri nasıldır?
Behçet Hastalığı kronik bir hastalıktır ve şiddeti değişebilen bir formda akut hecmeler halinde alevlenme gösterir. Hastalığın erken evresinde ataklar daha sıktır ve bir kaç hafta sürebilir. Hastalık ilerledikçe atakların ortasındaki mühlet uzar ve birtakım hastalarda ataklar külliyen durabilir. Behçet hastalarının % 4ünde mevt meydana gelir. Mevt nedeni mide bağırsaklarda delinme hudut sisteminin etkilenmesi ve damarsal yapılardaki balonlaşma halinde bozukluklardandır.