Bu makalede “Tüp Mide Ziyanları nelerdir?” hakkındaki sorulara karşılık vermeye çalışacağız.
Son vakitlerde ülkemizde önemli artış gösteren tüp mide ameliyatı (sleeve gastrektomi) hakkında toplum tarafından bilinmeyen kimi bilgileri sunmak ümidiyle bu makaleyi düzenlemeye başladım. Ameliyat olan ve şimdi olmayan hastalara bu bahis hakkındaki faydalı bilgilerin ulaşmasını ümit ederim.
Tüm mide ameliyat birinci yapıldığında zayıflama maksatlı bir süreç değildi. Aslında tüp mide sözü daha sonra bu ameliyatın ismine eklendi. Ameliyatın gerçek ismi sub-total yahut near-total gastrektomi, yani midenin %50-80 kısmının kesilerek çıkartılması manasına gelir. Aslında bu ameliyatı tarihçesi çok eskilere dayanır. Ameliyat birinci başlarda mide kanseri, mide ülseri ve mide bypassı gerektiren hastalarda uygulanıyordu. Bu hastaların yapılan takiplerinde birinci bir yıl içerisinde önemli kilo kaybı görüldü fakat 2-3 yıl takip müddetlerinde hastalarda çok önemli elektrolit ve mineral eksikliği, protein düzeylerinde önemli düşüş ve kas kitlesinde ileri atrofi gözlenmeye başlandı ve hastaların bedenleri adeta bir deri ve kemikten ibaret idi. Hastaların büyük yüzdesi mide kanseri ve yaşlı hasta kümesi olduğundan erken devirde (5 yıl içerisinde) çeşitli nedenlere bağlı vefatlar gerçekleşti. Bu nedenden ötürü operasyonların uzun vadeli sonuçları belirlenemedi. (Tüp Mide ziyanları – uzun vadeli sonuçlar yok!)
Tüp Mide Zararları
Yıllar geçtikçe bu ameliyatların mortalite oranı yüksek olduğundan ötürü uygulama sayısında düşüş görüldü.
90’lı yılların sonlarında San Francisco’da bir küme cerrah tarafından bu ameliyat primer olarak kilo azaltma maksadıyla uygulanmaya başlandı. 2009 yılına kadar devam eden bu çalışmalarda morbidite ve mortalite oranı eski yıllara kıyasla daha düşük olsa da 5. yıldan sonra sağ kalan hastaların %70-90 kalan mide kısmında önemli genişleme ve kilo artışı gözlendi. 2009 dan sonra bu sonuçlar ışığında yurt dışında bir çok merkezde tüp mide ameliyatı artık yapılmıyordu ve ameliyat adayı olarak yalnızca süper-morbid obez hastalar seçiliyordu (bu hastaların VKİ-BMİ oranı %50’den fazla, örneğin >250kg hastalar). Bu hastalardaki kilo fazlalığı artık ameliyatın risklerinden daha yüksek olduğundan ötürü aday olarak gösteriliyordu.
Ülkemizde son yıllarda tüp mide ameliyatları artık çok yaygın bir hale geldi. Bilhassa özel kesimde uygulanan bu ameliyatın sayısı bir oldukça yüksektir. Yurtdışındaki gelişmiş merkezlerde dahi bu ameliyatın uzun vadeli yan tesirleri ve komplikasyonları şimdi bilinmezken ülkemizde bu kadar sık uygulanması düşündürücüdür. (Tüp Mide Zararları)
Peki neden ülkemizde Tüp Mide ameliyatı istek görüyor?
bu durumu birkaç başlıkla özetleyebiliriz
ülkemizde bilhassa son yıllarda obez insan sayısındaki artış. Bunun birçok nedeni vardır başta fast food yiyeceklerdeki tüketim artışı ve sistemsiz beslenme.
ülkemizdeki tanıtım ve reklamların yaygın ve denetimsiz bir biçimde kullanılması. Bu hususta birçok merkez tarafından ameliyat öncesi ve sonrası çekilen hasta fotoğraflarının teşvik edici bir halde alenen kullanılması
obez hastaların geleceğe yönelik umutları ve beklentileri.
Ameliyatların büyük yüzdesinin özel hastanelerde uygulanması.
Tüp mide ameliyatının uzun vadeli sonuçlarının ve komplikasyonlarının şimdi beşerler tarafından ayrıntılı bir formda bilinmemesi. (ameliyat öncesi Tüp Mide Ziyanları net bir biçimde anlatılmamaktadır)
Tüp Mide zararları
Tüp Mide ameliyatının bilinen ziyanları Nelerdir?
Ameliyat sonrası morbidite (komplikasyon) ve mortalite (ölüm) oranının yüksek olmasıdır. Bu mevzuda birçok faktör tesirlidir. Hastaların ameliyat öncesi apar topar hazırlanması, indikasyonun olmaması, kâfi endokrinolojik ve ruhsal incelemenin yapılmaması üzere ameliyat sonrası mide içeriği kaçağı, emboli, atelektazi vb.
Uzun vadeli önemli kilo kaybı ve kas atrofisi. Bu duruma bilhassa dikkat edilmelidir. Bilhassa ameliyat öncesi ve sonrası çekilen hasta fotoğraflarına bakıldığında bu durum daha düzgün anlaşılır. Fotoğraflarda çoklukla 3,6,9 ay ve nadiren 1 yıl sonrası hasta fotoğrafları gösterilir. 3 yıl sonrası fotoğraf görmeniz mümkün değil zira bu bahiste 3 seçenek vardır şöyle ki 1-hasta bir deri ve kemik haldedir 2-eski kilolar ziyadesiyle olmasa da geri alınmıştır 3-fotoğraf çektirecek hasta yok.
Hastalarda yaşanan önemli elektrolit, mineral ve vitamin kaybı.
Canlıların ömrünü sürdürmesi için ve bedendeki metabolizma (anabolizm ve katabolizm) istikrarının korunması için Mide çok ve hatta en değerli organdır. Bedenimize giren besinleri, toksinleri ve sıvıların birinci işlendiği ve hazırlandığı kısmı Midedir. Tüp mide ameliyatında bu organın neredeyse 3/4’ü sağlam olmasına karşın kesilir, çıkartılır ve çöpe atılır. Böylece uzun vadeli olarak çeşitli hastalıklara, mikroplara ve şimdi bilinmeyen komplikasyonlara davetiye çıkartılır.
Peki Tüp Mide ameliyatı ne Vakit yapılır?
-Süper-morbid obez hastalarda (bu hastaların VKİ-BMİ oranı %50’den fazla, örneğin >250kg hastalar). Yani hasılı hareket kabileyitini yitiren, teneffüste zahmet çeken, ileri derece kalp yetmezliğine sahip hastalar. (bkz) (Tüp Mide Zararları)
O vakit Obez hastalar ne yapmalı?
Obez hastalarda başka sistemler denenmelidir. Örneğin istikrarlı beslenme, çeşitli kilo verme diyetleri, spor, gastrik band ligasyonu, Endoskopik Mide balonu vb.
