Çoğumuz, iyi bir gece uykusunun mutluluk ve üretkenlik için anahtar olduğunu ve aksine kalitesiz uykunun gün boyunca olumsuz etkileri olabileceğini biliyoruz. Ancak yeni bir çalışma, yeni becerilerin öğrenilmesinden sorumlu beyin alanını ve bu alanın kötü uyku kalitesinden nasıl etkilenebileceğini göstermektedir.
[kadın uyuyor]
Zürih üniversitesinden ve İsviçre Zürih’teki İsviçre Teknoloji Enstitüsünden (ETH) araştırmacılar rahatsız bir derin uyku aşamasının beynin yeni şeyler öğrenme yeteneği üzerindeki etkisini incelemek için yola çıktı.
Daha spesifik olarak, Nature Communications dergisinde yayınlanan yeni çalışma, beynin motor korteksinin çevreden aldığı uyarılara ve derin uykudan nasıl etkilendiğine yanıt olarak beynin değişim-adaptasyon yeteneğine inceliyor .
Motor korteks, motor becerileri geliştirmekten ve kontrol etmekten sorumlu beyin alanıdır ve derin uyku evresi (yavaş dalga uykusu da denir) hafıza oluşturma ve işleme için anahtardır ve aynı zamanda beynin bir günün ardından kendini yenilemesine yardımcı olur.
Derin uyku sırasında motor korteksi manipüle etme
Çalışma, rahatsız edici bir uykunun gecesini takip eden günde ve derin uykularının rahatsız olduğu bir geceden sonra motorik görevler icra etmeleri istenen altı kadın ve yedi erkekten oluşuyordu.
Görevler bir dizi parmak hareketini öğrenmeyi içeriyordu ve araştırmacılar hareketi öğrenmekten sorumlu beyin alanını tam olarak bulabildiler.
Araştırmacılar, bir elektroensefalograf kullanarak katılımcıların beyin aktivitesini uyurken izledi.
Denemenin ilk gününde katılımcılar rahatsızlık duymadan uyuyabildiler.
Ancak ikinci gece, araştırmacılar katılımcıların uyku kalitesini değiştirdiler. Motor kortekse odaklanabiliyorlardı ve derin uykularını bozuyorlardı, böylece kalitesiz uykunun yeni hareketleri uygulamakta olan nevoplastiklik üzerindeki etkisini araştırdılar.
Katılımcılar, derin uyku evrelerinin müdahale edildiğini bilmiyorlardı. Onlara göre, uykularının kalitesi her iki durumda da kabaca aynıydı.
Zayıf uyku sinapsları uyarıp, beynin öğrenme yeteneğini bloke ettiler. Ardından araştırmacılar, katılımcıların yeni hareketleri öğrenme yeteneklerini değerlendirdiler. Sabahları, deneklerin öğrenme performansı beklendiği gibi en yüksek seviyedeydi.
Ancak, gün ilerledikçe giderek daha fazla hata yapmaya devam ettiler. Yine, bu bekleniyordu.
Tekrar kaliteli bir uykudan sonra, katılımcıların öğrenme etkinliği tekrar yükseldi. Ancak manipüle edilmiş uyku günlerinden sonra, öğrenme etkinlikleri önemli ölçüde gelişmedi. Aslında, kaliteli uykudan sonraki sabah, katılımcıların performansı önceki günün akşamına kadar düşüktü.
Araştırmacılara göre, bunun nedeninin nedeni, manipüle edilen derin uyku sırasında nöronların sinapsları, normal olarak onarıcı uyku esnasında olduğu gibi “dinlenmemeleri” dir.
Gün boyunca, sinapslarımız bizi çevreleyen uyaranlara yanıt olarak uyarı alırlar. Bununla birlikte, uyku esnasında, bu sinapslar kendi kendine durur ve faaliyetleri “normalleşir”. Bu restoratif dönem olmadan, sinapslar uzun süre uyarılmış kalırlar. Böyle bir durum nöroplastisiteyi engeller, bu da yeni şeyleri öğrenmenin artık mümkün olmadığını gösterir.
Beynin belirli bir bölümünde uyku derinliğini azaltmamıza ve böylece derin uyku ve öğrenme verimliliği arasındaki nedensel bağlantıyı kanıtlamamızı sağlayan bir yöntem geliştirildi. Birçok hastalık “epilepsi gibi” uykuda da ortaya çıkıyor. Yeni yöntem ile hastalığa doğrudan bağlı olan bu belirli beyin bölgelerini manipüle edebilmeyi umuyoruz.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.