Yeni bir çalışma, yaygın olarak ‘iyi kolesterol’ olarak bilinen yüksek HDL-C seviyeleri ile yaşlı yetişkinlerde artan bunama riski arasında şaşırtıcı bir bağlantı olduğunu ortaya koydu. Bu bulgular HDL-C ile ilgili geleneksel anlayışlara meydan okuyarak beyin sağlığındaki rolüne ilişkin daha fazla araştırma yapılması çağrısında bulunuyor
MEDİMAGAZİN – Monash Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, anormal derecede yüksek HDL-C (‘iyi kolesterol’) seviyeleri ile yaşlı yetişkinlerde artan bunama riski arasında şaşırtıcı bir bağlantı olduğunu ortaya çıkardı.
Türünün en büyük örneklerinden biri olan bu çığır açıcı çalışma kısa süre önce ‘The Lancet Regional Health – Western Pacific’ dergisinde yayımlandı. Çoğunlukla 70 yaş üstü katılımcıların yer aldığı çalışma, yaşlı yetişkinlerin sağlık sorunlarına yönelik geniş bir araştırma olan ASPREE çalışmasının bir parçasıydı.
Yüksek HDL-C seviyeleri demansla bağlantılı
Çalışma 6,3 yıl sürdü ve 18.668 katılımcıyı kapsadı. Çok yüksek HDL-C seviyelerine sahip bireylerin (>80 mg/dL veya >2,07 mmol/L olarak tanımlanmıştır), optimal HDL-C seviyelerine sahip olanlara kıyasla demans geliştirme riskinin %27 daha yüksek olduğu bulundu. Bu risk 75 yaş ve üzeri katılımcılar için %42’ye yükseldi.
İlginç bir şekilde, optimal HDL-C seviyelerinin (erkekler için 40 ila 60 mg/dL ve kadınlar için 50 ila 60 mg/dL) genellikle kalp sağlığı için faydalı olduğu düşünüldü ve kolesterol seviyeleri ile çeşitli sağlık sonuçları arasındaki karmaşık ilişkiyi ortaya çıkardı.
Katılımcılardan 2.709’u çalışmanın başında çok yüksek HDL-C seviyelerine sahipti. Bunlar arasında 75 yaşından küçük olanlarda 38, 75 yaş ve üzerinde olanlarda ise 101 demans vakası gözlendi. Çalışmanın ilk yazarı ve Monash Üniversitesi’nde kıdemli araştırma görevlisi olan Dr. Monira Hussain, yüksek HDL kolesterol seviyelerinin bunama riskini neden etkileyebileceğini anlamak için daha fazla araştırma yapılması gerektiğini vurguladı. Bu bulguların demans mekanizmalarını daha iyi anlamamızı sağlayabileceğini ve çok yüksek HDL kolesterol seviyelerinin demans riski tahmin algoritmalarında dikkate alınması gerektiğini öne sürdü.
Bu çalışma, HDL-C’nin geleneksel olarak yalnızca faydalı olduğu algısına meydan okuyarak, özellikle beyin sağlığı ve bunama riski açısından yaşlı yetişkinlerin sağlığındaki karmaşık rolüne işaret ediyor.