Normalde sindirim sistemindeki besinlerin hareket tarafı ağızdan yemek borusuna, mideye ve
sonrasında barsaklara doğrudur. Reflü, mide içeriğinin rastgele bir zorlama olmaksızın geriye hakikat,
yani yemek borusuna kaçmasıdır.
Belirtileri nelerdir?
Midenizden göğse yanlışsız yükselen yanma, ekşime
Ağzınıza acı-ekşi su, yedikleriniz geliyorsa,
Ses kısıklığı, farenjit, larenjit varsa,
öksürük – tedaviye dirençli astım sıkıntınız varsa.
Reflünün mide fıtığının sebebleri nelerdir?
Hastalığın oluşumunda pek çok sebep bulunabilir. Bazen mide ile yemek borusu ortasında kapak
görevi yapan kaslar rastgele bir neden olmaksızın gevşeyip açılabilir. Sonrasında da mide içeriğinin
yemek borusuna kaçmasına bağlı olarak şikayetler meydana gelir. Reflüye sebep olan daha öbür pek
çok faktör vardır. Hangi nedenden olursa olsun, buradaki temel sorun, mide asitinin yanlış bir ortama
doğru geçişi ve oradaki hücreleri tahrip etmesinden ibarettir. Sanıldığı üzere midedeki asit miktarı
yüksek düzeylerde değildir. Asit ölçüsü olağandır, fakat bulunduğu yer yanlıştır.
Hangi sıklıkta görülür?
Yapılan çalışmalarda hastalığın ülkemizdeki görülme sıklığı Amerika Birleşik Devletleri yahut Avrupa
ülkeleriyle birebir bulunmuştur. Erişkinlerin %20’sini ilgilendiren bir hastalık ile karşı karşıya olduğumuz
göz önünde bulundurulmalıdır. Aslında reflü yeni bir hastalık değildir. Bir taraftan son yıllarda kitle
iletişim araçlarının ağır ilgisi ile daha fazla duyulur olmuştur. Öbür taraftan da bu periyotta hem
tanı hem de tedavide kıymetli gelişmeler yaşanmıştır. Geçmişte gastrit teşhisi almış pek çok hastanın
aslında reflü hastası olduğu sonradan anlaşılmıştır.
Reflü hastalığında şikayetler nelerdir ?
Tipik şikayetler göğüs kemiğinin ardında hissedilen yanma hissi ve ağza acı ekşi su gelmesidir. Bazı
hastalarda ise alışılmışın dışında farklı yakınmalar kelam mevzusudur. Biz bunlara atipik şikayetler diyoruz.
Hastalarda kalp kriziyle bile karıştırılabilen göğüs ağrısına, boğaz, akciğer ve diş sıkıntılarına (ses
kısıklığı, sık sık boğaz temizleme hissi, ses tellerinde polip, öksürük, astım gibisi yakınmalar)
rastlanılabilmektedir.
Hastalık değişik formlarda ortaya çıkabilmektedir. Çoğunlukla “non eroziv” dediğimiz biçimi ile
karşılaşmaktayız. Bu sık görülen tipte, ağır şikayetlere karşın endoskopik incelemelerde yemek
borusunda gözle görülür bir hasar tespit edilememektedir. Bu türlü bir durumda endoskopi dışındaki
tanı metotlarına başvurmamız kelam mevzusudur.
“Eroziv” tipte ise yemek borusunda gözle görülür seviyede yaralar (ülserler) meydana gelmektedir. Bu
durumun derhal tedavi edilmesi gereklidir. Aksi takdirde daha önemli meselelerle karşı karşıya kalınabilir.
“Barrett” gelişmiş bir üçüncü tip reflü hastalığında ise, yemek borusunda asite maruz kalmış
hücrelerin biçim değiştirmiş oldukları görülür. Hücrelerin kendi özgün hallerini terk edip farklı bir hal
almaları (yani Barrett gelişimi), istenmeyen bir durumdur ve yemek borusunda kanser gelişimi
açısından riskin arttığını işaret edebilmektedir.
Tanı:Tanıda en değerli noktalardan biri hastanın şikayetlerinin tabip tarafından detaylı olarak ele
alınmasıdır. Çünkü reflüyle karışabilen farklı hastalıklar olduğu üzere, hastada reflünün yanında ikinci bir
sindirim sistemi sorunu da olabilmektedir. Bundan sonraki kademelerde endoskopik inceleme şarttır
tanı endoskopi ile konur, gerekirse ayrıyeten pH-metri, BRAVO kapsül pH-metri, impedans, manometri
gibi özelleşmiş tetkiklerden biri yahut bir kaçı uygulanarak teşhis konulabilir.
Reflü hastalığının tedavisi nedir ?
Reflü hastalığının tedavisinde toplumsal önlemlerden başlayan ve cerrahi teşebbüse kadar değişen farklı
seçenekler kelam mevzusudur.
· Toplumsal önlemler: Yatak başının yükseltilmesi, reflüjenik olduğu bilinen yiyecek ve içeceklerden uzak
durulması (portakal suyu, pizza, kolalı içecekler vb.), çok sıkı giysilerin tercih edilmemesi üzere mevcut
pek çok toplumsal önlem, ekseriyetle hafif seviyede reflüsü olan hastalarda tesirli olabilmektedir.
· İkinci seçenek ilaç tedavisidir. Kısaca PPI (proton pompa inhibitörleri) diye bilinen ilaçlar asit
salgılanmasını güçlü bir biçimde azaltarak şikayetlerin ortadan kaybolmasına neden olurlar. Fakat ilaç
tedavisi birçok vakit daima bir kullanım gerektirmektedir. İlacın bırakılması yakınmaların yeniden
ortaya çıkarak hastalığın nüks etmesine neden olur. Bunun nedeni ilaçların yalnızca kullanıldığı
günlerde asit salgısını baskılayabilmesinden kaynaklanmaktadır. Yani, ilaç tedavisi kesin bir tedavi
yöntemi olmayıp, yalnızca kullanıldığı günlerde hastanın yakınmalarını ortadan kaldıran bir tedavi
türüdür.
· Endoskopik tedaviler olarak bilinen teşebbüs modelleri ise gerek Avrupa, gerekse de Amerika
kıtasında kendisine sağlam bir yer edinememiştir. Zira tedavideki aktiflikleri şimdi yeterince
tatmin edici seviyeye ulaşamamıştır.
· Reflü tedavisindeki kesin tedavi laparoskopik reflü ameliyatıdır. Elbette arzulanan bu girişimin
laparoskopik teknikle, yani kapalı cerrahi ile yapılmasıdır. Laparoskopik cerrahi ile midenin üst
bölümü, yemek borusunun alt ucuna çepeçevre sarılarak dikilmekte, böylece reflünün önüne
geçilmektedir. Yaklaşık 45-60 dakika süren operasyonun bir gün sonrasında hastalar taburcu
olabilmektedir. Reflü ameliyatından sonra hastaların ilaç kullanma ihtiyaçları ortadan kalkarken,
1-1.5 ay kadar uyulması gereken bir diyet periyodu vardır. Ameliyat olan hastaların diyet dönemini
tamamlamalarının akabinde ameliyat öncesi periyotta sakındıkları besinleri ve içecekleri de
tüketebilmeleri mümkündür.
Laparoskopik Cerrahi Teşebbüsler :
Genel anestezi altında yapılır.
Karın duvarı üzerinde 4 adet teşebbüs yeri kullanılır.
1 numaralı teşebbüs noktasından kamera, 2, 3, 4 ve 5 numaralı teşebbüs yerlerinden öbür cerrahi aletler
kullanılmaktadır.
Eğer mide fıtığı da varsa (yani midenin bir kısmı göğüs kafesinin içinde bulunuyorsa), öncelikle fıtık
tamiri yapılarak sürece başlanır.
Bazı durumlarda (örneğin mide fıtığı çok büyükse) sentetik bir yama ile fıtık tamirinin desteklenmesi
gerekebilir.
Daha sonra reflüyü tedavi etmek üzere midenin esnek yapıdaki üst kısmı, yemek borusunun alt
kısmına ok istikametinde çepeçevre sarılır. Böylece kapak görevi gören bir alan oluşturulur ve sarılan
bölüm çepeçevre birbirine dikilerek sürece son verilir.
Laparoskopik Cerrahi ve Sonrası :
Operasyon mühleti ortalama 45 – 60 dakikadır.
Hastalar operasyonu takip eden gün taburcu olurlar.
3 – 5 gün içinde olağan aktivitelerine ve işlerine dönebilirler.
2 – 3 hafta devam eden bir diyet periyodu vardır.
Ameliyata bağlı gaz ve şişkinlik şikayetleri olabilir.
Ameliyat sonrası devirde hastalara çok yüksek tartıları kaldırmaması önerilir.
Laparoskopik cerrahinin konforu ve başarısı, hastaların cerrahi tedaviyi kabul etme oranlarını
arttırmıştır.
Hasta memnuniyeti %95’ler düzeyindedir.