Anüs ve rektum boşaltım sisteminin çıkış kapısı olup, yaklaşık yirmi kadar hastalığın görülebildiği ve birtakım hastalıklarında belirtilerinin izlenebildiği bir bölgedir. Bu bölgenin hastalıklarına proktolojik hastalıklar denir.
Hemoroid anüs içerisindeki toplar damarların vakit içerisinde olağandışı genişleyip kırmızı ve mor torbalar formunda dışarı sarkması hastalığıdır. Birtakım hastalarda hemoroid hastalığı ile birlikte anal mukozanında dışarı sarkması kelam bahsidir. Hemoroidler kansere dönüşmez. Lakin kanser hastalığından ayrımının yapılabilmesi, bir kanser hastasında teşhis gecikmesine yol açmamak için her rektal kanama hastasının kesinlikle en az rektoskopik inceleme ile kıymetlendirilmesi gerekmektedir.
Unutulmamalıdır ki tüm rektal kanamaların yüzde 50’sini hemoroid dışı hastalıklar oluşturmaktadır.
Hemoroidler iç ve dış hemoroidler olarak ikiye ayrılır. Ayrıyeten kolay ve komplike, tromboze, akut ve kronik olmak üzere alt sınıflara ayrılırlar. Dış hemoroidler anüs kenarındaki deri altında yerleşmiş olan venlerin genişlemesi ile oluşur, çoğunlukla hastalar kabızlığı takiben anüs kenarında ortaya çıkan ağrılı bir kitle nedeni ile doktora başvururlar. Kronik hemoroid hastalarının büyük bir kısmını iç hemoroid hastaları oluşturmaktadır. İç hemoroid hastaları çoğunlukla doktora kabızlık ve çok ıkınmayı takiben gelişen damlama stilinde ağrısız parlak kırmızı rektal kanama şikayeti ile gelirler. Hastalığın derecesine nazaran makatta ele gelen şişlik, ıslaklık hissi, akıntı, kaşıntı, üzere şikâyetler görülebilir. Ağrı iç hemoroidlerde geç görülen bir bulgudur. Hastalığın başlangıç devrinde ağrı varsa tromboze, strangulehemoroid, perianal apse, anal fissür üzere hastalıklar akla getirilmeli ve araştırılmalıdır.
Hemoroidlerin en sık görülen sebebi sistemsiz barsak alışkanlığıdır (kabızlık, ishal). Tuvalette uzun mühlet oturmak, çok ıkınmak, gebelik ve doğum, kimi spor aktiflikleri (ata binmek, bisiklet sürmek), çok alkol ve acı yeme alışkanlığı, uzun mühlet oturmak yahut ayakta kalmak (uzun müddetli otomobil kullanmak), şişmanlık, kronik öksürük, pelvik bölge tümörleri, prostat, siroz, kalın barsak kanseri üzere nedenler daha az rastlanılan hemoroidal hastalık nedenleridir.
Rektal kanama ve defekasyon alışkanlığındaki değişiklikler kesinlikle hastaları uyarmalı ve bir genel cerrahi uzmanına muayene olmaları gerektiğini hatırlatmalıdır.
Hemoroid hastalığında teşhis fizik muayene ve anoskopik, rektoskopik inceleme ile konulur. İç hemoroidlerin derecelendirilebilmesi ve uygun olan tedavinin uygulanabilmesi için rektoskopik inceleme koşuldur. İç hemoroidler dört derecede sınıflandırılırlar, önerilecek ve uygulanacak tedavi hemoroidlerin derecesine nazaran değişmektedir.
-
Derece hemoroidler, anüs içerisinde kalıp çoklukla defekasyondan sonra gelişen ağrısız, taze kırmızı kanama şikâyeti ile karşımıza çıkarlar. Parmak muayenesi ile farkedilemezler. Anoskopik muayenede 1 santimetreden daha küçük boyutlu, gergin ince duvarlı kanamaya hazır damar torbacıkları formundadırlar. Tedavide sklerozan husus enjeksiyonu, lastik bantla bağlama üzere formüller uygulanabilir. Bu tedaviler hastaneye yatmayı gerektirmez ve tedavi ayaktan hasta kapsamında uygulanabilir. Hastalar süreç sırasında ağrı duymaz ya da hafif bir ağrı ile hissedilebilir. Bazen birinci derece hemoroid hastalarının tedavisinde kremler, dışkı yumuşatıcılar ve diyet kâfi olabilir.
-
Derece hemoroidler dışkılama sırasında ıkınma ile anüsten dışarı çıkarlar, tuvalet tamamlandıktan sonra ayağa kalkıldığında ise zaten içeri girerler. Ağrısız, ele gelen, püskürür stilde taze kırmızı kanama şikayeti ile karşımıza çıkan 1-3 cm ebatlarında hemoroidal yapılardır. Kanamalar bazen aylarca her tuvalet çıkışında devam eder ve hastada anemi gelişimine neden olur. İkinci derece hemoroidler de ameliyat gerektirmezler. Lastik bant, sklerozanenjeksiyonu, infraredfotokoagulasyon tercih edilecek tedavi formülüdür. Uygun diyet, dışkı yumuşatıcılar, lokal kremler ve vevöztonus arttırıcı ilaçlar, gerekirse ağrı kesici ilaçlar tedaviye eklenmelidir.
-
Derece hemoroidler, iç hemoroidlerin basitçe anüs dışına çıkan ve elle geri itilmeyi gerektiren ilerlemiş formudur. Sık sık içerisinde pıhtı oluşumu ile komplike olarak ağrı şikayeti yaparlar. Üzerlerinde kurumaya ve boğulmaya bağlı ülserler oluşabilir bu durumda anlı ve iltihaplı bir akıntı meydana gelir. Tedaviye tıbbi yollar ile başlanır. Medikal tedaviye ve konservatif tedavi sistemlerine yanıt vermeyen hastalarda ise cerrahi tedavi gereklidir.
-
Derece hemoroidler, yıllarca süren kronik kabızlık nedeni ile iç hemoroidlerin topluca anüs dışarısına sarkması, göğüslerin anal mukoza ile birlikte büyük birçok vakit ağrısız ıslak kitleler halinde anüs dışında çepeçevre kalması halidir.
-
Derece hemoroidlerde güzel temizlenememe ve daima mukuslu iltihabi akıntı, kaşıntı, sık sık kanama şikâyetleri vardır. Oturmak düşünceli bir biçim almıştır ve ağrı sebebidir. Tedavide pek çok hasta da cerrahi tedavi gereklidir. Cerrahiye mahzur bir durumun varlığında ömür uzunluğu tıbbi tedavi, hep bol su, bol posalı lifli diyet, bol meyve tüketimi gerekmektedir. Çay, kahve, kola, rafine besin, baharat, acı ve bilhassa alkol tüketimi kısıtlanmalıdır.
Hemoroidler uzun süren kanamalar sonucu anemiye neden olabilirler, Hemoroidlerde lokal yaralanmalar sonucu gelişen iltihap apse ve ateş oluşumuna yol açar. Bazen dışarıya çıkmış hemoroid göğüsleri anüs tarafından sıkıştırılarak, tromboze, gangrene olabilir. Hastada şiddetli ağrı vardır. Hemoroidler geriye itilemez, dokunmak bile şiddetli ağrı nedenidir. Hastanın günlük hayatına devam etmesi mümkün olmaz, acil tedavi gerektirir. Cerrahi tedavinin aslı hemoroidpakelerinin kesilerek çıkarılmasıdır. Anal mukoza kanamayı takiben dikilir yahut açık bırakılabilir. İlerlemiş olaylarda cerrahi tedavi sonrası günlük yaşama ve işe dönmek yaklaşık 2-3 hafta alabilir.
Günümüzde mukozal sarkma ile birlikte bulunan ileri olaylarda tercih edilen ve giderek artan sayıda uygulanan bir tedavi formülü de, anal sirküler stepler ile yapılan LONGO Hemoroidektomi tekniğidir.
Bu teknikte süreç anal kanalın yaklaşık olarak 4-6 cm içerisine anal mukozaya uygulandığı için teknik öteki ameliyat yollarına nazaran epey ağrısızdır ve hastalar kısa müddette işlerine dönebilirler. Sirküler stepler uygulaması hemoroidleri besleyen dolduran damarların büsbütün bağlanıp, sarkmış uzamış mukozanında çepe etraf çıkarılmasına müsaade verir. Nüks klasik prosedürlere nazaran daha azdır. Dışarı çıkmış hemoroidlerin tekrar anal kanala dönmesini, sürecin ağrısız olması, nüks oranlarının öbür tekniklere nazaran düşük olması, hastaların kısa müddette işlerine dönebilmeleri LONGO hemoreidektomi tekniğinin en büyük avantajlarıdır. Sürecin tek kullanımlık stepler ile yapılması nedeni ile yüksek maliyeti ise kısmen dezavantaj olarak karşımıza çıkmaktadır.
Video çekiminde LONGO sirküler stepler uygulaması ile hemoroidektomi tekniği görülmektedir.
Hemoroid Hastalarınca sık sorulan sorular:
-
Hemoroidler kansere dönüşür mü :
Hemoroidler kansere dönüşmez lakin bir kansere bağlı kanamanın hemoroid olarak değerlendirilmemesi için her rektal kanama hadisesi kesinlikle rektoskopi ile incelenmelidir.
-
Hemoroid muhakkak bir yaşın, cinsin hastalığımıdır?
Hemoroid hastalığı çocuklarda çok az olmak ile birlikte her yaşın, her cinsin hastalığıdır. Gebelik ve doğum nedeni ile bayanlarda daha sık görüldüğü söylense de ameliyat sayıları düşünüldüğünde, cinsler ortasında besbelli bir fark yoktur. Hemoroid hastalığının sıklığı yaş ilerledikçeartmaktadır. Toplumda her 3 şahıstan birisi ömrü boyunca en az bir defa hemoroid hastalığından şikâyetçi olacaktır.
-
Hemoroid sebepleri nelerdir:
Hemoroid gelişiminin tek bir sebebi olmamak ile birlikte birtakım kolaylaştırıcı sebepleri vardır. Ailesel yatkınlık, kabızlık, uzun süren diare, az su içme, dışkılama vaktinin ertelenmesi, tuvalette uzun müddet oturmak, çok ıkınmak, düzensiz dışkılama, uzun seyehatler, uzun müddet oturma ve ayakta kalma, gebelik, karın içi pelvik tümörler, siroz, çok acı baharatlı besin tüketimi, çok alkol tüketimi, yaşlılık, hemoroid hastalığı sıklığını arttıran nedenlerdir.
-
Hemoroid hastalarının uyması gereken teklifler nelerdir.
Anal paklığa dikkat edilmesi, kabızlıktan korunmak, nizamlı tuvalet alışkanlığı, uzun mühlet oturmamak, ayakta kalmamak, ülkü kiloyu korumak, posalı-lifli besin tüketimi, tahıl zerzevat meyve tüketimini arttırmak, çok su içmek, yürüme, yüzme üzere eksersizler yapmak, ağır yük kaldırmamak önerilen tavsiyelerdir. Bisiklet ve atabinmek hemoroid hastalarına önerilmez.
-
Hemoroid bulaşıcı mıdır?
Hayır katiyetle bulaşıcı değildir.
-
Hemoroid hastalığı kalıtımsal mıdır?
Hayır. Net bir genetik geçişin varlığından bahsetmek mümkün değildir. Aile bireylerinin ömür ve beslenme stilleri birbirlerine benzediği için hemoroidal hastalığın kimi ailelerde sık görüldüğünden bahsedilebilir.
