Halk ortasında kalınbağırsak olarak bilinen kolon ve rektum kanserleri en fazla görülen kanser cinsleri ortasında yer alıyor. Erken teşhis, medikal ve cerrahi tedavilerde yaşanan gelişmelerin mevt oranını azalttığına dikkat çeken uzmanlar, 50 yaşından sonra görülme sıklığı artan kanserde sistemsiz hayat, alkol ve sigara kullanımının kıymetli risk faktörleri ortasında sayıldığını vurguladı.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesinden Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Şerafettin Özer, kolon ve rektum kanserlerinin sindirim sisteminin en fazla kanser görülen yeri olduğuna dikkat çekti.
Amerika’da yılda 140 bin yeni teşhis konulduğunu ve yılda 50 binden fazla hastanın bu sebeple ömrünü yitirdiğini belirten Op. Dr. Şerafettin Özer, bu nedenle kolorektal kanserin üçüncü ölümcül kanser olduğunu söz etti.
Erken teşhis, medikal ve cerrahi tedavilerdeki gelişmelerin son yıllarda kolorektal kanserlerde görülen mevt oranını azalttığına dikkat çeken Op. Dr. Şerafettin Özer, “Erken teşhis için uygun gaye populasyonu belirlemek ve tarama yapmak için kanser geliştirme risk faktörlerini belirlemek esastır” diye konuştu.
Kalın bağırsak kanserinin nedenleri ortasında birçok faktörün rolü olduğuna dikkat çeken Op. Dr. Şerafettin Özer, bu faktörlerle ilgili şu bilgileri verdi:
Yaş: Yaş faktörü kolorektal kanser için başat risk faktörüdür, görülme sıklığı 50 yaşından sonra giderek artar. Olguların yüzde 90’ından fazlası 50 yaş üzeridir. Bununla birlikte kolorektal kanser rastgele bir yaşta görülebilir.
Ailesel etkenler: Kolorektal kanserlerin yüzde 80’i resen gelişirken, yüzde 20’sinde bilinen ailesel kolorektal kanser vardır.
Çevre ve diyet: Doymuş ya da doymamış yağdan varlıklı diyetler (hayvansal yağ tüketimi), riski artırıyor. Zeytinyağı, balık yağı, hindistan cevizi yağı üzere oleik asitten varlıklı diyetler riski artırmaz. Zerzevat liflerinden varlıklı diyetler, kalsiyum, selenium, A, C, E vitaminleri ve karotenoidler, bitki fenolü tüketilmesi kolorektal kanser riskini azaltır. Alkol alımı, obezite ve sistemsiz fizikî aktivitenin olduğu ya da fizikî aktivitenin olmadığı bir ömür üslubu riski arttırır.
İnflamatuar barsak hastalıkları: Uzun müddettir inflamatuar barsak hastalıklarına bağlı koliti olan hastalar kolorektal kanser açısından artmış riske sahiptir.
Sigara içmek: Sigara içmek (özellikle 35 yıldan fazla) idrar yolunun kolona bağlandığı hastalar, akromegali, pelvik radyoterapi( prostat kanserinin radyoterapi ile tedavisi v.b) kolorektal kanseri riskini artıran faktörlerdir.
Ailesel varlık, 50 yaş üzeri olma, sistemsiz hayat biçimi, alkol sigara kullanımı, hayvansal besin diyet alışkanlığı, bölgesel radyoterapi görme, obezite, iltihabi barsak hastalığı bulunması üzere risk faktörleri bulunmaktadır.
Barsak alışkanlığı değişikliğine ve kilo kaybına dikkat
Barsak alışkanlığı değişikliği (ishal ya da kabızlık), rektal kanama, siyah renkli yumuşak dışkılama, beklenmeyen anemi( kan azlığı) ve kilo kaybı üzere bulgular görüldüğünde kolorektal kanserin akla gelmesi gerektiğini vurgulayan Op. Dr. Şerafettin Özer, “Bu bulgular görüldüğünde kolonoskopi ve rektoskopi üzere incelemeler ve tetkikler yapılmalı, erken teşhis sağlanmalıdır” ihtarında bulundu.
Op. Dr. Şerafettin Özer, kelamlarına şöyle tamamladı: “Bu belirtiler olmasa bile risk faktörü taşıyan bireylerin 40 yaşından sonra kolonoskopi yaptırmaları bilhassa tavsiye edilir. Erken teşhis sonrası tedavi ile ilgili kısa müddette gerekli planlama, ilgili branşlarla da görüşülerek yapılmaktadır.
