Her bayanın 20 yaşından itibaren ayda bir defa yapması gereken bir süreçtir. Ömür uzunluğu devam edilmelidir. Göğüs denetimlerini sistemli olarak yapan bayan göğüslerin doğal yapısına elini alıştırmış olur. Her zamankinden farklı bir şey hissettiğinde ise hekimine başvurur. Hastanın eliyle hissettiği değişikliklerin büyük kısmı kanser ile bağlantılı değildir.
Muayene için en uygun periyot adet gören bayanlarda adetin bitimini izleyen hafta ve menopozdaki bayanlarda her ayın aşikâr bir günü seçilerek yapılır.
Muayene iki kısımdan oluşur: Gözle inceleme (inspeksiyon) ve elle muayene (palpasyon).
Gözle inceleme: Ayna karşısında yapılmalıdır. Belden üstü büsbütün çıplak olmalıdır. Kâfi ışık olmalıdır. Muayene edilecek olan bölgeler, göğsün kendisi, göğüs başları, koltukaltları ve göğüs altı bölgeleridir.
1. Her iki kolunuz serbestçe yanlarda, omuzlar dik olacak halde ayna karşısına geçiniz. Önden ve her iki yana dönerek göğüslerin büyüklüğüne, simetrisine, derinin rengine, formuna, göğüs başlarına göğüs altı bölgelere, koltukaltlarına bakın, iki göğüs birebir büyüklükte olmayabilir. Bu olağan bir bulgudur.
2. Birebir müşahedesi kollarınızı üst kaldırdıktan sonra yahut her iki kolunuz başınızın gerisindeyken tekrarlayın. Bu sırada göğüsler, göğüs başları ve koltukaltı bölgelerine bakın. Koltukaltlarında kabarıklık olup olmadığına dikkat edin.
3. Ellerinizi belinize, leğen kemiklerinin üzerine kuvvetle bastırın. Omuzlarınızı yavaşça çıkararak öne hakikat eğilin. Önden ve her iki yandan göğüslerinize bakın. Deride, çekinti, çökme olup olmadığına dikkat edin.
Göğüs derisinde çekinti, deride portakal kabuğu görünümü, kızarıklık, göğüslerden birinde büyüme, göğüs başlarında çökme ve kabuklu lezyonlar olup olmadığına dikkat edin. Rastgele bir farklı bulguda hekiminizle irtibat kurun.
Meme başlarında tekrarlayan, inatçı, deri değişiklikleriyle birlikte olan yanma ve acımalar kanserin çok erken habercisi (Paget hastalığı) olabilir.
Elle Muayene
Yatarken,
Duşta,
Ayna karşısında yapılabilir.
Muayene edilecek olan bölgeler:
- Memenin kendisi ve göğüs başları,
- Koltukaltları ve göğüs altı bölgeleridir.
Elinizin üç orta parmağının yastık kısımlarıyla (a), küçük dairesel hareketler çizerek baskı şiddetini hafifçe kuvvetliye gerçek artırarak muayeneye başlayın.
Sağ göğüs için sol, sol göğüs için sağ elinizi kullanınız (b,c).
Göğsünüzün tümünü yoklayarak muayene edin.
Aynı muayeneleri öbür göğsünüzde tekrarlayın.
Parmaklarınıza beden losyonu yahut sabun sürerek kayganlığı artırarak, daha rahat muayene edebilirsiniz.
Köprücük kemiğinin altından başlayarak, tüm göğüs bölgesini muayene edin (Şekil A). Elinizi kaldırmadan kaydırarak birbirine paralel dikey çizgiler çizerek (a), yahut köprücük kemiğinin altından başlayarak saat ibresi tarafında giderek içice geçen daireler çizerek (b), yahut göğüs başında sonlanan oklar biçiminde (c) tüm göğsünüzü muayene edin.
Birinci muayeneler göğsünüzün yapısını tanımanıza yardımcı olur. Daha sonraki muayenelerde farklı, devam eden bir dolgunluk, kitle fark etmeniz durumunda hekiminizle temas kurun.
Yatarken elle muayene en rahat muayene formudur.
Sırtüstü yatarak yapılabilir.
Muayene edilecek olan bölgeler:
- Memenin kendisi ve göğüs başları,
- Koltukaltları ve göğüs altı bölgeleridir.
Muayene edeceğiniz taraftaki omuz altına küçük bir yastık yahut katlanmış bir havlu yerleştirin. Tıpkı taraftaki kolunuzu başınızın üstüne koyun.
Diğer elinizin 3 orta parmağının yastık kısımlarıyla dairesel hareketler çizerek ve baskı şiddetini hafifçe kuvvetliye hakikat artırarak muayeneye başlayın (a).
Kolunuzu yana koyun, başka elinizle koltukaltı bölgesini muayene edin (b).
Aynı muayeneleri öteki göğsünüzde tekrarlayın.
