Kıl dönmesi hastalığının hala uygulanan onlarca tedavi usulü bulunmaktadır. Bu durum hastalarda hangi tedavinin uygulanacağı konusunda baş karışıklığına sebep olmaktadır. Kıl dönmesinin en âlâ tedavi usulü hangisidir? Mevzunun anlaşılması açısından öncelikle kıl dönmesinin ne olduğunu açıklamak gerekir.
Kıl dönmesi; Erken periyotta içinde az yahut çok sayıda kıl bulunan etrafı reaksyonel doku ile çevrili 0,5-1 cm lik kistik bir yapıdan ibarettir. Vakit geçtikçe ilerler, cilt altında tüneller oluşturarak büyür ve içinde kıl bulunan 8-10 cm lik tüneller ve 3-5 adet irin akıntılı fistül deliği olan sinüsal bir yapıya dönüşür. Görüldüğü üzere yarım cm den 10-15 cm büyüklüğüne kadar değişik büyüklükte olabilir. Burada kritik nokta 1-2 cm lik erken periyot bir kıl dönmesinin 1-1,5 cm lik kesi ile rahatlıkla çıkarılabilmesidir. Buna 8-10 cm lik bir kesi ile flap ameliyatı yapılması durumunda gereksiz yere büyük bir sağlam doku modülü alınıp büyük bir yara oluşturulacak ve hem güzelleşmesi çok uzun sürecek hemde yara yerinde önemli bir iz kalacaktır.
Kıl dönmesinin büyüklüğüne nazaran en küçük kesi ile uygulanabilecek tedavi usulünün seçilmesi, bunun uygulanamaması durumunda flap yahut öbür ameliyat prosedürlerinin tercih edilmesi daha hakikat bir yaklaşımdır. Ayrıca istirahat etme bahtı olmayan hastalara ameliyatsız tedavi tekniklerinden biri olan sinüsotomi usulü de güzel bir alternatif tahlil olabilir.
Kıl dönmesinde uygulanan tedavi usullerini kısaca inceleyelim;
Cerrahi formüller:
1-Microsinüsektomi; Pilonidal sinüsün 1,5-2 cm lik bir kesi ile çıkarılması ve 1-2 sütür ile kapatılması formunda gerçekleştirilir. Uygun olaylarda tecrübeli uzman tarafından yapılması halinde bilhassa kozmetik açıdan çok yeterli sonuçlar alınmaktadır.
2-Açık bırakma; Pilonidal sinüsün geniş bir kesi ile çıkarılması (10-15 cm olabilir) ve yaranın kapatılmadan pansumanla güzelleşmeye bırakılmasıdır. 5-6 aya varabilen pansuman mühletleri nedeniyle çok önerilmemektedir.
3-Primer kapama; Pilonidal sinüsün geniş eksizyonu (10-15 cm olabilir) ve direkt dikişlerle kapatılmasıdır. Yaranın büyük ve dikişlerin çok gergin olması nedeniyle ameliyat sonrası çok ağrılı ve uzun mühlet istirahat gereklidir. Tekrarlama oranı yüksektir.
4-Karidakis operasyonu; Pilonidal sinüsün orta sınırın yan tarafında kapatılacak formda asimetrik kesilip alınması ve kesinin bir tarafının özgürleştirilip yana çekilerek dikilmesidir. Uygun hadiselerde sonuçları tatmin edicidir.
1A-1B:Karidakis 2A2B:Ramboid flap
5-Flap ameliyatları; Ramboid flap, Z-plasti, yonca flap, D flap üzere birçok çeşidi uygulanmaktadır. Her bir kenarı 8- 10 cm olabilecek değişik geometrik hallerde kesilerek pilonidal sinüs çıkarılır ve yan taraftan birebir biçimde bir (cilt-ciltaltı) kesim kesilip çevrilerek boşluğu kapatmak üzere dikilir. En sık uygulanan ameliyat sistemidir, lakin çok önemli yara izi ve kalçada deformasyon görünümüne sebep olmaktadır.
Bunların dışında Bascom operasyonu, pitch picking vb üzere minör cerrahi teşebbüsler de uygulanmaktadır.
Girişimsel tedavi sistemleri:
SİNÜSOTOMİ; Pilonidal sinüs delikleri genişletilerek içeriği cilt altından tel fırça ve küretle kazınarak temizlenir ve yara pansumanla 2 haftada güzelleşir. Ayakta uygulanması ve istirahat gerektirmemesi üzere avantajları vardır.
Ayrıca fibrin glue, fenol ve gümüş nitrat üzere usuller de uygun olaylarda uygulanmaktadır.
Sonuç olarak tüm hastalara flap, açık bırakma ameliyatlarında olduğu üzere büyük cerrahi usullerin uygulanması sinüs büyüklüğü 1-2 santim olan hastalarda gereksiz yere sağlam olan doku kaybına ve büyük cerrahi yaralara yol açar. Güzelleşme müddeti de ona nazaran uzar ve daha önemli iz bırakır. Hali ve büyüklüğü çok farklı olabilen kıl dönmesi için her hadiseye kendine mahsus mümkün olan en küçük cerrahi müdahaleyi uygulamak daha yanlışsız bir yaklaşım üzere görünmektedir.
