Makromasti göğsün büyüklüğünün, bir bayanda hacim ve yük bakımından, görsel memnuniyetsizlik dışında ağrı ve cilt değişiklikleri v.b somut yakınmalara de neden olacak kadar artış göstermesidir. Vücut görünümü ile ilgili estetik dertler dışında, bir çok yakınmaya da neden olabilmektedir. Örneğin bu yakınmalardan, sırt ağrısı, bel ağrısı, kimi teneffüs sorunları ve ciltte renk değişiklikleri ile kullanılan iç çamaşırının omuzda iz bırakması ve cilt altı yağ dokusunda form bozukluğuna yol açması en âlâ tanımlananlarıdır.
Nedenleri ve oluşumu
Normal göğüs gelişimi hamileliğin 20.haftasında süt çizgisinin oluşumu ile başlar. Doğuma kadar olan müddette göğüs dokusunun bileşenleri olan yağ dokusu-bağ dokusu ve süt bezleri ile süt kanalları meydana gelir. Taslak halindeki bu yapılar, ergenlik periyodu ile birlikte cinsiyet hormonları (östrojen, progesteron, testosteron) ve büyüme hormonlarının (growth hormon) tesiriyle 3 ile 5 yıl boyunca devam edecek bir süreçte gelişimini tamamlar.
Meme dokusunun bilindiği üzere bir salgı aktivitesi yapan bileşeni bir de dayanak dokuları dediğimiz yağ ve bağ dokusu bileşeni vardır. Her iki bileşene tesir eden hormonal etmenler bir birinden farklı olabilmektedir. Süt bezleri ve süt kanalları östrojen-progestreon-prolaktin hormonlarından etkilenirken, bilhassa göğsün yağ ve bağ dokusu bileşeni ise büyüme hormonundan etkilenir.
Bununla bir arada, tam olarak makromastinin nedenini söyleyebilmek zordur. Gebelik ve kilo alımı aşikâr başlı uyarıcı etken olarak kabul edilmektedir. Bununla birlikte göğüs ameliyatı geçiren kimi hastalarda oluşan beden asimetrisi de bir öteki etken olarak kabul edilmektedir.
Nadiren ergenlik devrinde cinsiyet hormonları ve büyüme hormonu tesiri ile oluşabilen makromasti (aşırı göğüs büyümesi), kişinin “mükerrer göğüs küçültme” ameliyatlarına girmesine de neden olabilmektedir. Fakat gebelikle bir arada görülen makromasti ise gebelik ve emzirme sonrası hayli gerileyebilmektedir.
Klinik belirtiler
Makromasti, çeşitli fizikî ve psikososyal meseleleri beraberinde getirmektedir. Çok büyümeye bağlı göğüste ağrı, omuz ağrısı , göğüs cildinde gerginlik ve omuz cildinde sütyen basısına bağlı renk değişiklikleri olabilir. Bununla bir arada duruş bozuklukları, buna bağlı boyun-sırt-bel ağrıları olabilir. Bazen bu durum fizikî aktivite ve uyku kalitesini bile etkileyebilmektedir. Birtakım ileri olgularda göğüs altının çok terlemesi hijyenik sıkıntıları da beraberinde getirebilmektedir.
Psikososyal sıkıntılar daha çok vücut algısı ve kendine itimat sorunu olarak ortaya çıkmakta, adelösan devirde kişi uygun bilgilendirilmezse öz itimat kaybına ve toplumsal fobilere neden olabilmektedir.
Kimlere yapılmalı?
Hasta seçiminde çok dikkatli davranılması gerekir. Her ne kadar literatürde, sırt-bel-omuz ağrısı v.b kas iskelet sistemi yakınmaları olan hastalar aday olarak kabul edilse de burada dikkatli olunması gereken konuların başında kişinin beden kitle indeksidir. Burada, genel bir kural olarak göğüs küçültme ameliyatı yapılacak hastaların ülkü yüklerinin %20 üzerinde olmaması gerektiği açıkça tabir edilmelidir. Sahiden tıbbi gerekliliğin estetik dertlerin önüne geçtiği durumlarda, küçültme hedefi ile çıkarılan göğüs dokusunun en az yükünün 500 gr olması bugün kabul gören genel geçerli bir kuraldır.
Meme küçültme ameliyatlarında, kesin bir kontrendikasyon olmamakla birlikte, bu ameliyat diabet hastalarında, kronik akciğer hastalığı olanlara ve böbrek yetmezliği olan şahıslarda yapılmamalıdır. Kronik sigara kullanımı ve ileri yaş dikkatli karar verilmesi gereken durumlardır. Bununla birlikte göğüs gelişimin tamamlanmadığı durumlarda, hiç doğum yapmamış olanlarda ameliyat kararınn multidisipliner verilmesi ve ameliyatın gerekliliğinin âlâ kıymetlendirilmesi gerekir.
Ameliyat öncesi göğüste, uygun bir fizik muayene ve görüntüleme ile prekanseröz bir hastalık olup olmadığı ihtimamlı bir formda değerlendirilmelidir. Hastanın göğüs kanseri tarafından hangi risk faktörlerini taşıdığını ayrıntılı bir formda ortaya konulmalı ve bu bahiste hasta uygunca bilgilendirilmelidir.
