A. GENEL BİLGİLER Göğüs hastalıkları denince her ne kadar yalnızca bayanlarda rastlanır üzere görünse de her iki cinside ilgilendirir. Erkeklerde pasif bir salgı bezi olan göğüs dokusu bayanlarda ise etkindir. Göğsün yapısı daima değişir. Bayanlarda ergenlikle barizleşen değişimler menapoz sonrasına kadar devam eder. Yaş, hamilelik, adet periyodu, hormon ilaçları ve emzirme üzere göğüs yapısını ve fonsiyonunu etkileyen pek çok faktör vardır. Münasebetiyle göğüs hastalıklarını değerlendirirken bunların hepsi göz önünde tutulmalıdır. B. GÖĞÜS HASTALIKLARININ BELİRTİLERİ Göğüs hastalıklarında en kıymetli belirti son birkaç haftada yada ayda meydana gelen değişimlerdir. Bunu fark etmek için tertipli olarak kendi kendine göğüs muayenesi yapılması gerekir. Lakin bu sayede yeni oluşan değişimler fark edilebilir. Bu bulgular: – Ele gelen kitle- nodül – Göğüs başında akıntı – Göğüste kızarıklık – Göğüste ağrı – Göğüs başının içe çökmesi – Göğüs derisinde değişim (sertleşme,portakal kabuğu görünümü) – Koltuk altında şişlik C. MUAYENE VE ERKEN TEŞHİS Her göğüs şikayeti göğüs kanseri ile alakalı değildir lakin, her şikayet dikkatle değerlendirilmelidir. Göğüs hastalıklarında erken teşhis tertipli ve dikkatli bir muayene ve takiple çok kolaydır. En az haftada bir kez kendi kendine muayene yapılmalıdır. En ufak bir kuşkuda kesinlikle doktora başvurulmalıdır. Hiçbir şikayeti olmayan hastalarda da yılda bir kere tabip denetimi tavsiye edilmektedir. Tabip muayenesinin yanı sıra teşhis koymak için ultrasonografi, mamografi ve MR üzere görüntüleme prosedürlerinden faydalanılmaktadır. 40 Yaşın üzerindeki hastalara rutin yıllık mamografi denetimleri önerilmektedir. hangi tetkikin ne vakit isteneceğine doktor karar vermelidir. Hastalar bazen yalnızca MR çekilmenin kâfi olduğunu ve en güzelinin bu olduğunu düşünürler. Gerçekte hiçbiri oburunun yerini tutmaz, birbirini tamamlayıcı metotlardır. Ailesinde göğüs kanseri olan hastalar ise yüksek risk grubundadırlar. Tarama daha erken yaşlarda başlamalı ve daha sık yapılmalıdır. Birtakım özel durumlarda ise göğüs kanserine yönelik yapılan DNA testleri ile risk değerlendirmesi yapılmaktadır. D. GÖĞSÜN DÜZGÜN HUYLU HASTALIKLARI VE TEDAVİLERİ 1. Göğüs kistleri: En sık karşılaşılan durumdur. Göğüs kistleri göğüs kanseri olmadığı üzere göğüs kanser riskini de artırmaz. Lakin göğüste yer kapladığı için muayene sırasında göğüs kanserinin geç saptanmasına neden olabilir. Kistlerin özel bir tedavisi yoktur. En sık şikayet göğüs ağrısıdır. Çok büyük olan kistler iğne ile boşaltılabilir. Bu sayede hem örnek alınmış olur hem de ağrı azalır. Bazen kistler enfekte olup apseleşebilir. Bu durumda hem antibiyotik tedavisi hem de apsenin boşaltılması gereklidir. Çok sayıda ve küçük kistlerde ağrı oluştuğunda ağrı kesici ve sıkı oturan sütyen kullanımı tavsiye edilir. 2. Fibroadenom: Göğsün düzgün huylu yapılarıdır. Birden çok olabilir. Küçükse iğne biyopsi ile teşhis doğrulandıktan sonra takip edilebilir. Her vakit cerrahi ile çıkarılması gerekmez. Göğüste estetik dert oluşması ya da teşhiste kuşku olması durumunda cerrahi uygulanarak kitle çıkarılabilir. 3. Mastit: Göğüs enfeksiyonu demektir. Göğüste şişlik ile bir arada kızarıklık ve ağrı vardır. Kesinlikle antibiyotik tedavisi başlanmalıdır. Hasta emziriyorsa emzirme kesilmeli lakin kesinlikle büsbütün süt sağılmalı ve dökülmelidir. E. GÖĞÜS KANSERİ VE TEDAVİSİ Göğüs kanseri çok genel bir tabirdir. Göğüs kanserinin birçok alt tipi vardır. Hasebiyle göğüs kanseri tedavisinde tek bir seçenek ve yol yoktur. Bununla bir arada son yıllarda cerrahi teknik değerli oranda değişmiştir. Cerrahi seçeneklerde artık öncelikle göğüs esirgeyici cerrahi tercih edilmektedir. Gelişen radyoterapi(radyasyon-ışın tedavisi) ve kemoterapi (ilaç tedavisi) de eklenerek çok başarılı sonuçlar elde edilmektedir. Bu sayede göğsün tamamının alınmasına gerek kalmamaktadır. Tekrar sentinel nod çalışılarak her hastada koltuk altının temizlenmesine gerek kalmaz. Bu sayede de hastalarda kol ödemi, haraket kıstlılığı üzere sıkıntılar daha az izlenir. Özet olarak göğüs kanserinin tek bir tedavisi yoktur. Her hastaya nazaran uygun tedavi seçilip uygulanır.
2 dakika okuma süresi
