Meme kanseri en sık bayanlarda görülüyor. Erkeklerde görülme oranı, yüzde 1’den daha az.
Yaş:
Göğüs kanseri çoğunlukla 50 yaş ve üzerinde görülüyor. 35 yaş ve altında rastlanma sıklığı daha az. 2000-2004 yılları ortasındaki Amerikalı bayanlardaki göğüs kanseri insidansı 30-34 yaş kümesinde 100 binde 25 iken, 45-49 yaş kümesinde 100 binde 190’a ve 70-74 yaş kümesinde ise 100 binde 455’e yükseliyor. Herediter (kalıtsal) göğüs kanseri yahut genetik bozukluklar nedeniyle oluşmuş göğüs kanserleri genç yaşlardaki bayanlarda daha sık görülüyor.
Aile hikayesi
Bilhassa anne tarafından 1. derece akrabasında (anne, teyze, anneanne, kızı) göğüs kanseri kıssası olması değerli bir risk faktörü kabul ediliyor. Bu akrabaların göğüs kanserine menopoz öncesi yakalanmaları ve/veya çift taraflı göğüs kanseri olmaları, riski daha da artıyor.
Östrojen hormonu:
Bir bayan birinci adetini ne kadar erken görürse (örneğin 12 yaştan önce) ve menopoza ne kadar geç girerse (örneğin 55 yaş), göğüs kanserine yakalanma riski o kadar artıyor. Doğum denetim hapı kullanmanın da, çok düşük oranda olsa bile göğüs kanseri riskini artırdığı düşünülüyor.
Menopoz sonrası hormon tedavisi:
Menopoz periyodundaki, sıcak basması üzere sıkıntıların önlenmesi gayesiyle bayan hastalıkları ve doğum uzmanlarınca uzun müddetli reçete edilen (5 yıl yahut daha fazla süreyle) östrojen ve medroksiprogesteron asetat içeren kombine hormon ilaçları, göğüs kanseri riskini yalnızca östrojen içeren hormon ilaçlarına kıyasla daha çok artırıyor.
Geçirilmiş göğüs biyopsisi:
Göğüs biyopsilerinde saptanan orta dereceli hiperplaziler göğüs kanseri riskini 1,5-2 kat (hafif derecede), atipik duktal hiperplazi 3-5 kat (orta derecede) ve lobüler karsinoma in situ (yayılma göstermeyen) yahut aile kıssası ile birlikte atipik duktal hiperplazi ya da lobüler hiperplazi varlığı riski 8-10 kat (yüksek derecede) artırıyor.
Göğüs kanseri kıssası:
Bir bayanın bir göğsünde daha evvel kanser gelişmiş olması, ileride öteki göğsünde de kanser gelişmesi riskini yaklaşık 2 kat artırıyor.
Işınlanma (radyoterapi):
Çocukluk çağında öteki kanserler nedeniyle (lenf kanseri vb.) göğüs ışınlaması geçirenlerde, göğüs kanseri görülme sıklığı artıyor.
Beslenme ve etraf faktörleri:
Yağ bakımından varlıklı beslenme biçimi ve kilo alma, bilhassa menopozdaki bayanlarda göğüs kanseri riskini artırıyor. Alkol kullanımı (günde bir kadehten fazla) tekrar riski artırırken, sigaranın tesiri hala tartışılıyor. Tertipli antrenman ve fizikî aktiviteninse göğüs kanseri riskini azalttığı biliniyor.
Genetik bozukluklar:
Herediter (kalıtsal) göğüs kanseri genleri (BRCA1 ve BRCA2) tüm göğüs kanserlerinin yüzde 5-10’unu oluşturuyor.
Kimler risk altında?
Ailede bir yahut birden fazla, birinci ya da ikinci derece akrabasında göğüs kanseri bulunması kalıtsal göğüs kanserini düşündürüyor. Bununla birlikte göğüs kanserinin 20-30 üzere çok genç yaşlarda bilhassa yumurtalık kanseri ile birlikte görülmesi de kalıtsal göğüs kanserini akla getiriyor. Annede yahut kız kardeşte göğüs kanseri bulunması önemli bir risk faktörü kabul ediliyor.
