Meme kanseri ülkemizde her 8 bayandan 1’inde görülüyor. Erken teşhis ve uygun tedavi planlaması ile büsbütün güzelleşme ve hastalıktan kurtulmak mümkün olabiliyor. Lakin göğüs kanseri ile ilgili halk ortasında hakikat bilinen yanlışlar, teşhis ve tedavi sürecini olumsuz etkileyerek ölümcül tablolara neden olabiliyor. “1-31 Ekim Göğüs Kanseri Farkındalık Ayı”nda göğüs kanseri ile ilgili bilinmesi gerekenler şöyledir:
“Ailemde göğüs kanseri yok bende de olmaz”
Yanlış! Her kanser çeşidinde olduğu üzere göğüs kanseri de genetik risk faktörleri taşımaktadır. Fakat göğüs kanserlerinin %85’i genetik sebepler dışında gelişmektedir. Aile öyküsünde göğüs kanseri olmayan bayanlarda da görülebilir.
“Mememi kendim denetim etmem yeterli”
Yanlış! Kanserde erken teşhis çok kıymetlidir. Göğüs kanseri için en kıymetli nokta rastgele bir şikayet olmadan doktora gitmektir. Göğüsteki kitle, ele gelecek hale gelmeden çok evvel mamografi ile saptanabilir. Hatta kanserleşme etabından evvel bile göğüsteki kansere dönüşebilecek lezyonlar saptanabilir. Hasebiyle hiç şikayet olmadan denetime gidilmelidir.
“Sık mamografi çektirmek kanser yapar”
Yanlış! Mamografi kansere ya da kanserin yayılmasına neden olmaz. Bilakis hastalığın yayılmasını önleyen tedavi sürecinde kıymetli bilgilere ulaşılmasını sağlar. Mamografi sürecinde verilen ışın dozu çok düşüktür. Bir bayan 50 yıl boyunca her yıl mamografi çektirirse, göğüs dokusu fakat bir sefer akciğer röntgeni çektirmiş kadar ışın alır. Muhakkak aralıklarla mamografi çektirmek sakıncalı değildir. Göğüs kanserine neden olmaz. Fakat gereksiz mamografi çektirmekten de kaçınılması gerekmektedir. Ayrıyeten genç yaşta mamografi çektirmenin sakıncası yoktur. Fakat 30 yaşın altındaki bayanlarda göğüs dokusunun özelliğinden ötürü mamografi ile kâfi imaj alınamadığından, genç yaşlarda ekseriyetle mamografi yerine ultrason tercih edilir.
“Doğum yapmış, emzirmiş bayanlarda göğüs kanseri olmaz”
Yanlış! Doğum yapmak ve emzirmek, bayanları göğüs kanseri açısından muhakkak bir oranda müdafaa altına almaktadır. Fakat doğum yapan ve emziren bayanların kanser olmayacağı manasına gelmez.
“Kadınlar menopozdan evvel göğüs kanserine yakalanmıyor”
Yanlış! Göğüs kanseri her yaşta ortaya çıkan bir kanser tipidir. Menopoza girmeden, doğum bile yapmadan evvel erken yaşlarda ortaya çıkabilir. Günümüzde 20’li yaşlarda göğüs kanserine yakalanmış hastalar vardır.
“Erkekler göğüs kanseri olmadığı için çok şanslı”
Yanlış! Göğüs kanseri bayanlarda en sık görülen kanser cinslerinden biridir. Fakat bu durum, hastalığın erkeklerde görülmeyeceği manasına gelmez. Tüm göğüs kanserlerinin %1’i erkeklerde görülür.
“Elle denetim ederken göğsümde bir şişlik hissettim, kesin göğüs kanseriyim”
Yanlış! Bayanların birçoğunda görülen göğüs kistleri her vakit kansere işaret etmez. Büyüyüp ağrı yaptıklarında ya da göğüs kanseri istikametinden kuşku uyandırdıklarında bu oluşumlar boşaltılabilir. Ayrıyeten göğüsteki kitlenin ağrıması ile kanser ortasında irtibat yoktur. Göğüste ele gelen her doku kitle demek değildir, her kitle de kanser manasına gelmez.
“Mememde akıntı oldu, kanser oldum”
Yanlış! Her bayanda göğüsten sıkmakla bir ölçü akıntı olabilir. Bu durum kanser belirtisi değildir. Tabiatıyla olan, tek taraflı ve kanlı akıntılar tehlike habercisidir. İncelenmesi gerekir.
“Biyopsi yaptırmak kitlenin kanserleşmesine yol açar”
Yanlış! Rastgele bir kanserin tanısı biyopsi ile yapılabilmektedir. Kitlenin isminin konması için en inançlı yoldur. Biyopsi kitlenin niteliğini değiştirmez. Hastalığın yayılmasına neden olmaz.
“Kanserli bir kitlenin ameliyatla alınması kanserin bedene yayılmasına yol açar”
Yanlış! Kanser bedene yayılacaksa, kanserli kitleden ayrılan hücreler yoluyla yayılır. Bu kitlenin alınması yayılmayı mahzurlar. Kitlenin alınmasında geç kalınmış ise, ameliyattan evvel bedene yayılmış hücreler, kitlenin kendisi alınsa bile bir müddet sonra yeni kitleler oluşturabilir. Bu durumun ameliyatla ilgisi yoktur.
“Bende göğüs kanseri tespit edildi, göğsümü kaybedeceğim”
Yanlış! Çok geç kalınmamışsa göğüs kanseri ameliyatlarında artık göğsün tümünün alınmasına gerek yoktur. Sadece kanserli dokunun alınmasıyla tedavi tamamlanmaktadır. Gecikmiş olgularda göğsün büsbütün alınması gerekse bile, tıpkı seansta hastanın kendi dokularından ya da hazır protezler ile birebir seansta hastanın alınan göğsü yerine konabilmektedir.
“Meme kanseri ameliyatı sonrası kolumu eskisi üzere kullanamayacağım”
Yanlış! Çoklukla koltuk altı lenf bezlerinin tamamının alınmasına gerek yoktur. Çeşitli usuller ile ameliyat sırasında lenf bezlerinin birkaçı işaretlenip alınarak incelenir. Şayet sorun yoksa öbür lenf bezlerine dokunulmaz. Başka lenf bezlerinin alınması gerekse bile bu durum kesinlikle kolun şişmesi manasına gelmez. Kolun şişmemesi için önlemler alınmalıdır.
