Meme kanseri kıymetli bir sıhhat sorunu olmaya devam etmektedir. Epidemiyolojik olarak 70 yaşına kadar olan bayan nüfusunun %10’u göğüs kanserine yakalanmaktadır. Erken teşhisin sağ kalım üzerindeki tesiri tartışmasızdır. Bu nedenle kollayıcı hekimlik istikametinden bakıldığında, kendi kendini muayene eğitiminin üzerinde bilhassa durulmaktadır.
Meme ile ilgili klinik belirtiler nedeniyle tabibe müracaatlar değerli sayıdadır. “Human maintenance organisation” (HMO) bilgilerine nazaran göğüs ile ilgili yakınmalar nedeniyle tabibe müracaatlar son 10 yılda %16 oranına ulaşmıştır.
Meme kanserinden korunma cerrahi ve cerrahi dışı formüller olarak ikiye ayrılarak incelenebilir. Cerrahi olmayan yollar daha çok göğüs kanseri için risk kabul edilen ve değiştirilebilir etmenlerin ortadan kaldırılmasına ya da azaltılmasına yöneliktir. Örneğin günümüzde gitgide daha kıymetli bir sıhhat sorunu haline gelen obezite ve bununla bir arada başta kolesterol olmak üzere kan lipit seviyesindeki yükseklikler göğüs kanseri için bir risk oluşturmaktadır.
Yaşam üslubunda yapılacak değişiklikler ile ki bunların başında tertipli ekzersiz ve beslenme biçimine dikkat edilmesi gelir obezite riskini ve münasebetiyle göğüs kanseri riskini azaltır. Ayrıyeten obezite ile birçok defa kol kola giden diabetin bugün göğüs kanseri için risk olduğu bilinmektedir.
Beslenmede bilhassa E vitaminin göğüs kanserinden kollayıcı tesire sahip olduğu ileri sürülmektedir. Beta karoten bu bahiste tartışmalı pozisyonunu sürdürmektedir. B6 ve B12 vitamini ile folik asidin hami tesiri ile ilgili çalışmalar sürmektedir.
Alkolün göğüs kanseri için risk oluşturduğu artık bilinmektedir. Bununla bir arada sigara kullanımı belirsizliğini korusa da süt kanalları ve etraf doku ile ilgili kimi bozukluklara neden olduğu gösterilmiştir.
Doğum denetim haplarının mecburî haller dışında kesintisiz 5 yıl ve üzeri kullanılmasının ilacın bırakılmasından yıllar sonra bile göğüs kanserine neden olabileceğini işaret eden araştırmaların sayısı artmaktadır.
Gelişmiş ülkelerde erken yaşta adet görme ve gecikmiş menopozun bir risk olduğu akılda tutulmalı kız çocuklarında büyüme takibi dikkatli yapılmalıdır. 40 yaş sonrası jinekolojik denetimler aksatılmamalıdır.
Meme biyopsileri tüm cerrahi patoloji örneklemeleri içinde %5 oranında bulunmaktadır. Her ne kadar başvuran hastalardaki bir çok klinik belirti çoğunlukla yeterli huylu göğüs hastalıkları ile bağlantılı olsa da göğüs polikliniklerine müracaatların %4’ ü kanser tanısı almaktadır. Görüntüleme metotlarında sağlanan gelişmelere rağmen yapılan cerrahi teşebbüslerin %26’sı kanser varlığını göstermek emelli olmaktadır.
Cerrahi olarak “profilaktik mastektomi ve silikon=iki taraflı hami mastektomi” uygulanması fakat BRCA1 ve BRCA2 taşıyıcılığının gösterildiği hastalarda önerilebilir. Bu ise bir genetik müracaat sonrasında yapılacak testler ile ortaya konabilir. Bunun dışında her hangi bir biyopsi sonrasında saptanan riskli patolojik bulgular olmadıkça bayan ömrünü etkileyecek bir ameliyat olması nedeniyle kararın çok dikkatli verilmesi gerekir.
