Mide , sindirim sisteminin bir kısmı olup karnın orta-sol üst kısmında diafragmanın (göğüs ve karın boşluğunu ayıran kas) altında yer alır. Üst ucu özofagusa(yemek borusu) alt ucu ise pylor(kapıcı) denilen halka biçimindeki kapama kanalı ile duodenuma (oniki parmak bağırsağı) bağlanır. Yenilen besinler ağız ve yutak sonrasında yemek borusu (özofagus) ve sonrasında mideye ulaşır. Mide yenilen besinlerin depolandığı ve sıvı bulamaç haline getirildiği yerdir. Midede sıvı biçimde bulunan ve bu ön sindirim süreci sonrasında besinler mide kaslarının kasılması ile oniki parmak bağırsağı (duodenum) denilen sindirim sisteminin öteki kısmına aktarılır.
Mide kanseri , dünyada akciğer kanserinden sonra en sık ve en ölümcül kanser cinsidir. Sıklıkla 50 yaş üzeri görülür ve erkeklerde görülme sıklığı bayanların iki katıdır. Ülkemizde bilhassa kırsal bölümlerde ve sosyoekonomik açıdan düşük düzeylerde bulunan kesimde daha yaygındır.Mide habis tümörlerinin en sık görülen tipi (%90-95) adenokarsinomdur. Başka tipleri ise esas; karsinoid tümör, non- hodgkin lenfoma, leiomyosarkom, adenoskuamöz kanser olarak sıralanabilir.
MİDE KANSERİ RİSKİNİ ARTIRAN FAKTÖRLER NELERDİR?
- Helikobakter pylori; helikobakter pylori mide mukozasında infeksiyon oluşturan bir bakteridir. H. Pylori enfeksiyonu mide mukozasında enflamasyon ve ülsere neden olan bir tablo oluşturur. Tıpkı vakitte mide kanseri oluşma riskini arttırır, lakin h.pylori enfeksiyonu olan hastaların az bir kısmında mide kanseri gelişmektedir.
- Midenin kronik(süreğen) enflamasyonu; pernisiyöz anemi (B12 vitamini eksikliği) yahut kronik mide ülseri üzere hastalıklarda mide kanseri gelişme riski artar.
- Sigara alışkanlığı
- Aile öyküsü; ailesinde yahut yakın akrabasında mide kanseri bulunan şahıslar risk altındadır (genetik gelişim )
- Diyet biçimi; ızgara ,tütsülenmiş, salamura edilmiş besinlerin tüketimi, alkol tüketimi,gazlı içeceklerin tüketilmesi,aşırı sıcak içeceklerin tüketilmesi üzere yanlış beslenme alışkanlıkların , mide kanseri gelişme riskini arttırdığı bilinmektedir.
- Fiziksel aktivite eksikliği ve obezite
MİDE KANSERİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
“Erken mide kanseri çoklukla belirti vermez” , lakin ileri evre mide kanserinin belirtileri şunlardır;
- Kilo kaybı
- Yemeklerden sonra hazımsızlık yahut dolgunluk hissi
- Karın ağrısı
- Bulantı yahut kusma
- İştahsızlık ve halsizlik
- Kanlı kusma yahut dışkıda kan görülmesi
MİDE KANSERİ TANISI NASIL KONUR?
- Fizik muayene
- Radyolojik görüntüleme işlemleri
- Gastroskopi + Biopsi
Bunlardan yararlanılarak teşhis sağlanabilmektedir, bilhassa Gastroskopi “ erken tanı” için en değerli teşhis aracı olarak kullanılmaktadır.
MİDE KANSERİ NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Mide kanserinin uygunlaşması için bugün bilinen tek tedavi metodu, tümörün cerrahi olarak çıkarılması ile sağlanabilir. Cerrahi teşebbüsün biçimi, tümörün ilerleme düzeyine, histopatolojik özelliklerine ve midedeki yerleşim yerine nazaran değişir. Tümörün yerleşim yerine nazaran midenin bir kısmının (subtotal) yahut tamamının (total) alınması gerekebilir. Ameliyat sırasında mide etrafındaki lenf bezleri , tümörün “yayılım gösterme ihtimali bulunan etraf dokular” ve varsa “yayılım gösterdiği komşu organlar yahut organ bölümleri” çıkarılır (çoklu organ rezeksiyonu). Çıkarılan dokuların histopatolojik araştırması yapılır,kesin tümör tipi ve tümörün başka özellikleri , cerrahi olarak çıkarılan sonun “tümörsüz” (R-0) olup-olmadığı saptanır ve böylelikle hastalığın hangi evrede bulunduğu bilgisi elde edilir. Sonrasında da, cerrah, medikal onkolog ve kimi hallerde radyasyon onkologu ortasında yapılan bir konsultasyon sonucuna nazaran, ek tedavi gerekip – gerekmediğine karar verilir. Bu türlü bir ek tedavi gerekiyorsa , kemoterapi +/- radyoterapi olarak belirlenebilir ve ameliyatın ortalama 20 gün sonrasında uygulanmaya başlanılır.
AMELİYAT SONRASI TAKİP NASIL YAPILIR?
Mide cerrahisi geçirmiş hastaların takibi birinci 2 yıl içerisinde 3-4 ayda bir , sonrasındaki devirde yılda bir olarak; fizik muayene-tümör marker düzeyi,karaciğer test bedelleri, kan sayımı ve öbür gerekli biyokimya tetkikleri yanında her yıl gastroskopik kıymetlendirme ve öteki görüntüleme yöntemleri(US –Tomografi) kullanılarak yapılır.Her hastaya ve ortaya çıkan bulgulara nazaran gerekli ilave tetkikler de (mesela PET vb) eklenir.
Hastalığın seyri sırasında, lokal (aynı bölgede) yahut uzak organlarda yeni yerleşim alanları oluşturması (metastaz) , yani hastalığın nüksetmesi ihtimali vardır.Bu mümkünlük hastalığın başlangıçtaki evresine nazaran farklılık göstermekte, erken saptanan olgularda bu ihtimal çok düşük olmaktadır. En sık görülen metastaz alanı karaciğerdir.
İzlenen hastalarda nüks saptanması halinde, teşhis değerlendirilmesini takiben tekrar tedavi protokolleri oluşturulur ve hastaya en uygun tedavi seçilir. Bunlar; cerrahi teşebbüs , kemoterapi , immünoterapi , RT yahut bunların ortak uygulamaları biçiminde tedaviler olabilir.