Şişman şahıslarda reflü görülme sıklığı yaklaşık %40- 50 civarındadır. Obez hastalarda reflüye bağlı görülen en sık şikayet göğüste yanmadır(%87). Bunu sırasıyla hışıltı(%40), ağıza ansızın yüksek ölçüde tükrük salgısı dolması(water brush)(%18), larinjit(%17) ve aspirasyon(%14) şikayetleri izler.
Reflü hastalığına neden olan en değerli etmen süreksiz alt özefagus sfinkter(AÖS) gevşemesidir(transient lower esophageal sphincter relaxation)(TLESR).Buna neden olan ana etmen bilhassa midenin kubbe(fundus) kısmındaki ilgili hücrelerin yemek sonrası gerilmesine bağlı uyarılmasıdır. Öbür bir etmen de besin yutulurkan bu kapağın gevşemesidir. Bilhassa obez hastalarda yemek sonrası mide içi basıncı çok artmasına bağlı olarak bu kapak gevşeme epizodları daha sık yaşanmaktadır.
Reflü hastalığına neden olan etmenlerden biri de yemek borusundaki hareket bozukluğudur. Yapılan çalışmalarda obez hastaların yaklaşık %40 ında yemek borusunda hareket bozukluğuna rastlanmaktadır. En sık görüleni nonspesifik hareket bozukluğudur(%57). Bunu nutcracker özefagus (%26) takip eder.
Alt yemek borusu kapağının(AÖS) basıncı 10-35 mmHg ortasındadır. Yapılan çalışmalarda beden kitle indeksi (BMI) arttıkça alt yemek borusu kapağının basıncının azaldığı görülmektedir (<10mmHg). Bu da mide reflüsüne yer hazırlayan etmenlerden biridir.
Şişman(obez) hastalarda mide fıtığı (hiatal herni) görülme sıklığı olağan populasyona oranla çok daha fazladır.Bu da bu küme hastada reflü ve bununla birlikte yemek borusu iltahabı(özefajit) görülme sıklığını arttırır.
Mide bandı uygulanan hastalarda , takılan bant çok sıkı yapılırsa yahut yeri uygun ayarlanmazsa reflüyü arttırır.Çok sıkı ayarlanan yahut çok aşağıya konan bantlarda üstte kalan mide yahut yemek borusu genişleyeceği için reflüye yer hazırlar.
Sleeve gastrektomi(tüp mide ameliyatı) sonrası 4 düzenek ile reflü hastalığı düzelir:
-
Kilo kaybına bağlı olarak intraabdominal (karın içi) basınçta azalma
-
Mide fundusu (kubbe) çıkarıldığı için mide asit üretimi azalır ve reflü azalmış olur
-
Gıdalar mideyi daha süratli terk eder
-
Mide volümü azaltılarak mide içi basınç düşürülür.
Tüp mide ameliyatı sonrası çeşitli nedenlere bağlı olarak reflü hastalığı artabilir yahut başlayabilir(de novo):
-
Eğer mide gereğinden fazla dar yapılırsa mide içi basınç artar ve reflüye yer hazırlar( Bu bilhassa mide alt kapağı kapandığı vakit daha fazla hissedilir).
-
Operasyona bağlı olarak alt yemek borusu kapağını(AÖS) destekleyen yapıların gevşemesi ve His açısının bozulması buradaki basıncı azaltır ve reflüye neden olur.
-
Tüpleştirilen mide kısmının kendi etrafında dönmesi reflüyü arttırır.(Bunu önlemek için mideyi ayırırken ön ve art duvarını eşit oranda çekmek gerekir).
-
Midenin kubbe(fundus) kısmının yetersiz çıkarılmasına bağlı olarak tekrar büyümesi de reflüyü arttırır.
-
Ameliyat öncesi yapılan etkiklerde yahut ameliyat esnasında mide fıtığının fark edilmemesi de tüp mide sonrası reflüyü arttıran nedenlerdendir.
-
Midenin antrum denilen alt kısmının gereğinden fazla çıkarılması, besin boşalımını geciktireceği için reflüye yer hazırlar.
Ameliyat öncesi tetkiklerde yahut ameliyat sırasında mide fıtığı(hiatal herni) saptanırsa diyafragma tamiri ile birlikte tüp mide yapılırsa reflü şikayetleri büyük oranda azalabilir.
Sleeve gastrektomi (tüp mide) sonrası reflü şikayeti artan yahut devam eden hastalara yapılan tetkiklerde, mide fundus(kubbe) kısmı tekrar büyümüş olarak saptanırsa hastaya re-sleeve uygulanabilir; fakat mide hacmi ve boyutu olağan saptanırsa yahut mide fıtığı tespit edilirse bu kümeye gastrik bypass uygulamak daha uygun olur.
Ciddi reflü hastalığı ve özefajiti (yemek borusu iltahabı) olan morbid obez hastalarda uygulanabilecek en uygun bariatrik cerrahi prosedür laparoskopik roux-en –y bypass(LRYGB) tır. Önemli mide reflüsü olan morbid obez hastalarda hem reflüyü düzeltmek hem de obeziteye bağlı hastalıkları önlemek maksadıyla gastrik bypass (mide bypassı) uygulamak fundoplikasyon operasyonuna oranla daha avantajlıdır.
Laparoskopik roux-en –y bypass(LRYGB) hem mide hacmini azaltarak hem de besinlerin ince bağırsağa süratli geçişini sağlayarak reflüyü azaltır. Mide bypassında küçük hacimde mide kaldığı için salgılanan mide asidi azalır ; bu da reflüsü olan hastalarda olumlu tesir sağlar.