Obezite ameliyatlarından hangisi tercih edilmeli?
Tüp Mide mi, yoksa Baypas mı?
Obezite sıklığı; son 30 yılda tüm Dünya’da iki kat artış gösterdi. Bu durumun artarak devam etmesi beklenmektedir. Diyet, spor, akupunktur, bitkisel eserler ve ilaçlar tedavide beklenen başarıyı gösterememektedir Bu bahiste en tesirli ve kesin sonuçlara ameliyatlarla ulaşılmaktadır. Pekala hangi ameliyat daha üstündür yahut tercih edilmelidir?
Obezite nedeniyle temelde iki çeşit ameliyat yapılmaktadır. Bunlar mide hacmini azaltan Sleeve Gastrektomi (tüp Mide=Mide Küçültme ameliyatı) ve mide hacmini küçültmekle birlikte besin emilimini azaltan by pass (not: halk ortasında bilinen yazılışları: baypas, bay pas) ameliyatlarıdır. Heriki ameliyat sistemlerinde kısa devir (1-2 yıl) kilo verme açısından emsal sonuçları olan ameliyat teknikleridir. Uzun devir sonuçları açısından bay pas ameliyatları biraz daha tesirli gözükmektedir. Fakat By Pas ameliyatlarında ince barsaklarla kısa yol oluşturulması, ömür uzunluğu B12 vitamini kullanılması, internal herniasyon (karın içi fıtık riski), vakit zaman Safra Reflüsü (ağza safra gelmesi) olması üzere dezavantajları vardır. Bunun yanında Tüp Mide Ameliyatları ’nın ise paraözofageal herni (halk ortasında bilinen ismiyle Mide Fıtığı) nedeniyle Reflü( ağza acı su gelmesi) şikayeti olanlarda bu durumun devam etme mümkünlüğünün olması ve leakage (kaçak=sızıntı) riskinin öteki ameliyatlara nazaran biraz daha yüksek olması üzere dezavantajları vardır.
Dünyanın en saygın obezite cerrahisi mecmuası olan Journal of Obesity Surgery mecmuasında yayınlanan (Ekim 2016) ve pek çok merkezin datalarını karşılaştıran bir çalışmaya nazaran;
Gastrik Baypas ( Roux-en-Y Gastric by pass) ameliyatı yapılan 348 hasta ve Tüp Mide Ameliyatı (Sleeve Gastrectomy) yapılan 347 hastanın karşılaştırıldığı çalışmada Major (büyük) komplikasyonların heriki ameliyatta da benzeri oranlarda olduğu ortaya kondu. Lakin, Tüp mide ameliyatından sonra Pnömoni (Zatürre) daha sık olurken, fistül (iç organlar ile cilt ortasında yahut iki iç organ ortasında kanal oluşması) ,brid (yapışıklıklar) ve incarserasyon (barsakların sıkışarak beslenmelerinin bozulması) baypas ameliyatlarında daha sık karşılaşıldı. Leakage (Kaçak), enfeksiyon, darlık üzere komplikasyon (sorun) lar ise emsal oranlarda görüldü.
Heriki ameliyatın Minör(küçük) komplikasyonlar açısından karşılaştırıldığında tekrar benzeri oranlarda riskler taşıdığı ortaya kondu. Bu minör risklerin başlıcaları; kanama, enfeksiyon, reflü, yara enfeksiyonu, disfaji (ağrılı yutma), kusma, trokar yeri ağrısıdır. Tüp mideden farklı olarak baypas ameliyatında dehidratasyon (sıvı kaybı) olan hastalar görüldü. Tüp mide ve baypas ameliyatı yapılan 695 hastadan baypas yapılan bir hasta hayatını kaybetmiş, tüp mide yapılan 347 hastanın hepsi iyilemiş. Tekrar hastane yatışı gerekliliği açısından karşılaştırma yapıldığında baypas ameliyatı yapılanlarda bu oranın daha fazla olduğu ortaya çıkmaktadır.
Sonuç olarak; Tüp Mide ve Baypas ameliyatları misal riskleri olan ameliyatlardır. Lakin baypas ameliyatında Dehidratasyon (sıvı kaybı), barsak tıkanıklığı ve tekrar hastaneye yatış gerekliliği oranı daha sık görülmektedir. Bu nedenlerle hangi ameliyatın yapılması gerektiğine hasta ve tabibin birlikte karar vermesinin gerçek bir yaklaşım olacağı görülmektedir. Bu hususta doktorun deneyimi de değerlidir. Yalnızca Tüp mide yahut yalnızca baypas ameliyatı yapan bir doktordan çok heriki ameliyat yolunu de uygulayan, mukayeseli bilgi ve tecrübe sahibi doktorun görüşleri dikkate alınmalıdır.
2 dakika okuma süresi