Tüp midenin tercih edileceği hasta grubu
Hastanın beden kitle indeksi birinci belirleyicidir. Beden kitle indeksi 60kg /m2 den yüksek olan hastalarda bypass ameliyatlarını uygulamak kabul edilemeyecek kadar riskli olabilir. Bu nedenle bu hastalara öncelikli olarak tüp mide ameliyatı uygundur. Ayrıyeten İltihaplı barsak hastalığı olanlar ve evvelce geçirdikleri ameliyatlara bağlı olarak barsaklarında yapışıklık bulunan hastalar da by pass ameliyatına uygun değildir.
Çok genç ve çok yaşlı hastalara, bağışıklık sistemini baskılayan ilaç kullanmak zorunda olan hastalara genelde tüp mide ameliyatı önerilmektedir.
Tüp Midenin tercih edilmeyeceği hasta grubu
Özellike çok şekerli yiyecek ve içeceklere düşkün olan insanlarda tüp mide ameliyatı yeteri kadar tesirli olmayabilir (bu tip hastalarda bypass süreçlerini tercih ediyoruz).
Reflü ( mide içeriğinin yemek borusuna kaçması) olan hastalarda tüp mide ile reflü şikayetlerinde bir ölçü artış olabilir. Hasta seçiminde bu durumu da dikkate alıyoruz. Ayrıyeten büyük mide fıtığı olan hastalarda tüp mide ameliyatının sakıncalı olduğunu söyleyebiliriz.
Diyabet tedavisinde tüp mide bypass kadar tesirli olmayabilir. Hastanın diyabetinin ne kadar müddettir olduğu, hangi ilaçları kullandığı, kan şekerinin denetim altında olup olmaması, ve diyabete bağlı olarak gelişmiş komplikasyonlar var mı, bunlara bakılarak karar verilmelidir.
Bypass ameliyatının tercih edileceği hasta grubu
Metabolik sendrom denilen obezite, şeker hastalığı, yüksek tansiyon, uyku apnesi, üzere bir çok hastalığın uygun hastalarda en aktif tedavi yolunun Roux en Y Gastrik bypass olduğu bilinmektedir. Bu nedenle altın standart olarak kabul edilmektedir. Elimizde çok uzun periyot sonuçları mevcuttur. 40 yılı aşkın müddettir uygulanan bu ameliyatın uzun periyot tesirleri de yeterli bilinmektedir ve muteberdir. Her hangi yeni bir ameliyat tekniği geliştirildiğinde Roux en Y bypass ile kıyaslanarak, onun kadar etkiliyse fakat yaygınlaşabilir.
Mini gastrik bypass ve transit bipartisyon ameliyatları da günümüzde Roux-en Y bypassa rakip olarak sunulmaktadır. Diyabet tedavisi üzerinde kısa periyotta (3-4 yıl) aktifliği ve güvenilirliği ıspatlanmış ameliyatlar olmakla birlikte, uzun periyot (10 yıldan sonra) sonuçları hakkında yeteri kadar bilgiye sahip değiliz.
Özetle obezite ve metabolik cerrahi tipi şahsa özel olarak belirlenmelidir. Ülkü bir bariatrik ve metabolik cerrahının sindirim sisteminin tamamına hakim olarak tüm bu ameliyatları yapabilir olması ve hastanın özelliklerine nazaran hangi ameliyatı uygulayacağına karar vermesi gereklidir.
Tüp mide ameliyatının tarihçesinde bu sorunun yanıtı vardır aslında. Tüp mide ameliyatı birinci olarak, biliopankreatik diversiyon ameliyatının bir kesimi olarak uygulanmaya başlanmıştır. Tek seansta ameliyatı yapmanın riskli olduğu çok obez hastalarda tüp mide uygulayıp biraz kilo verdikten sonra ikinci ameliyatı yapalım planıyla uygulanmaya başlandığında hastaların %75’inde ikinci ameliyata gerek kalmaması uygulayan cerrahı da bir epey hayrete düşürmüştür. Lakin bu haliyle hastaların hala dörtte birine ikinci bir ameliyat gerektiğinden tek ameliyat olarak lanse etmek için çok erkendi. Yapılan çalışmalar ve teknik üzerindeki birkaç değişiklik sonrası günümüzde bilinen haliyle tüp mide (sleeve gastrektomi) uygulanmaya başlamıştır. Aktüel teknikle yapılan tüp mide ameliyatı maalesef hastaların %10- 15’inde kâfi kilo kaybı sağlamak etabında başarısız kalabilmektedir.
Maalesef mide bypass ameliyatlarından sonra da düşük de olsa geri kilo alma ihtimali mevcuttur. Tekrar kilo alma durumu, tüp mideye nazaran daha düşük ihtimal olmakla bir arada tekrar kilo alımı gerçekleştirildiğinde revizyon ihtimalleri tüp midedeki kadar geniş imkanlara sahip değildir.
Metabolik cerrahi şeker hastalığı tedavisinde kullanılan bir ameliyattır. Aslında obezite cerrahisi ile çok emsal teknikler kullanılmakla bir arada, buradaki gaye hastada çok fazla kilo kaybı sağlamak değil, hastanın mevcut insülininin gücünü arttırarak kan şekeri denetimini sağlamaktır. Bir ölçü kilo kaybı kesinlikle sağlanır lakin çok obez olmayan hastalarda da itimatla uygulanabilir ve aktifliği ispatlanmıştır.
Tip 2 diyabet (şeker hastalığı) ameliyat ile tedavi edilebilir bir hastalıktır. Lakin maalesef her hasta diyabet cerrahisi için uygun aday değildir. Ameliyattan yarar görecek hastaların seçimi için beden kitle indeksi(VKİ) kıymetli bir parametredir. VKİ 30’un üzerinde olan hastaların ameliyattan daha yüksek yarar görecekleri milletlerarası metabolik cerrahi derneği ve üyesi olan bilim adamarı tarafından kabul edilmiştir. Burada kilit nokta hastanın kendi insülin rezervinin kâfi olması gereklidir. Bunu pahalandırmak için, açlık kan şekeri, insülin ve C peptid düzeylerinin kıymetlendirilmesi gereklidir. Hakikat hasta seçimi ile Tip 2 diyabet hastalarının %90’ının bu hastalıktan kurtulması mümkündür.
