OBEZİTE NEDİR?
Obezite yani şişmanlık günümüzün en kıymetli meselelerinden biridir ve artık bir hastalık olarak kabul edilmektedir. Obezite ilerleyen periyotlarda hayatı tehdit eden hastalıklara yol açmakta ve bu sebeple ‘’morbid obezite’’ yani ölümcül derecede şişmanlık olarak tanımlanmaktadır. Morbid obezite kalp-damar hastalıkları ve diyabet (şeker hastalığı) gelişimine sebep olmakta, bu hastalıklar da kalp krizi, damar tıkanıklığı ve böbrek yetmezliği üzere ölümcül sonuçlar doğurabilmektedir. Ayrıyeten körlük, teneffüs kahrı, reflü, karaciğer yağlanması, adet düzensizliği, kısırlık, cinsel işlev bozukluğu ve birtakım kanser çeşitlerinde artış üzere önemli sıkıntılara yol açabilmektedir. Bu sebeplerden ötürü morbid obezite geri dönüşümsüz sonuçlar doğurmadan vaktinde tedavi edilmesi gereken bir durumdur.
OBEZİTENİN SEBEPLERİ NELERDİR?
Aşırı ölçüde besin alımı
Hareketsiz ömür tarzı
Hormonal bozukluklar
Genetik yatkınlık
Psikiyatrik bozukuklar
Bazı psikiyatrik ilaçlar
NASIL BELİRLENİR?
Bir kişinin obez olup olmadığı beden kitle indeksi hesaplanarak belirlenir. Beden kitle indeksi (VKİ) kilonun iki sefer kişinin uzunluğuna bölünmesi ile (Boy/kilonun karesi) elde edilir. Beden kitle indeksinin kıymetlendirilmesi aşağıdaki üzere yapılır.
VKİ < 25 ise ZAYIF
VKİ 25-30 ortasında ise KİLOLU
VKİ 30-40 ortasında ise OBEZ
VKİ > 40 ise MORBİD OBEZ
OBEZİTE NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Öncelikle obeziteye sebep olan faktörler dikkatli bir formda araştırılmalı, araştırma sonuçlarına nazaran şahsa özel tedaviler planlanmalıdır. Birinci olarak hastanın beslenme alışkanlıkları ayrıntılı bir halde incelenmelidir. Diyet ve idman yapılıp yapılmadığı kesinlikle sorgulanmalı, yapılmadıysa öncelikle diyet ve idman programına alınmalıdır. Yapıldı ise bunların yanlışsız biçimde yapılıp yapılmadığı denetim edilmelidir. Ayrıntılı kan tetkikleri yapılarak hormonal bir bozukluk olup olmadığı ortaya çıkarılmalıdır. Şayet bir hormonal bozukluk saptanırsa tedavi ilaçlarla mümkün olabilmektedir. Şayet çok beslenme yahut çok kalori alımı dışında bir sebep saptanmazsa hasta endokrinoloji, genel cerrahi, diyetisyen ve psikiyatri üzere branşların içinde olduğu bir takım tarafından ameliyat açısından değerlendirilmelidir.
KİMLER AMELİYAT OLABİLİR?
Vücut kitle indeksi 40’ın üzerinde olanlar
Vücut kitle indeksi 35’in üzerinde olup yüksek tansiyonu, şeker hastalığı ve uyku apseni olanlar
OBEZİTE TEDAVİSİNDE HANGİ TİP AMELİYATLAR YAPILIR?
Mide küçültme ameliyatları (tüp mide, sleeve gastrektomi)
Midenin devre dışı bırakıldığı by-pass ameliyatları
Mide küçültme ameliyatı sleeve gastrektomi olarak isimlendirilir ve geriye kalan mide tüp halinde olduğundan tüp mide ameliyatı olarak da bilinir. Bu ameliyatla midenin yaklaşık %70’lik bir kısmı çıkarılmaktadır.
OBEZİTE AMELİYATLARININ SONUÇLARI NASILDIR?
Obezite ameliyatları sonunda hastalar kilolarına kavuşmaktadırlar. Ameliyat sonrası erken devirde süratli bir halde kilo azalır. Ameliyat ülkü kiloya ulaşma yolunda bir başlangıç olarak kabul edilmelidir. Hastaların ameliyat sonrası devirde hayat şeklinde değişiklik yaparak bir beslenme ve antrenman sistemi sağlamaları gerekmektedir. Önerilen beslenme şemalarında uyulmaması halinde ilerleyen devirlerde kilo azalmasında durma ve hatta kilo alma gözlenebilmektedir.
Bu ameliyatlar ile obezitenin yanında şeker hastalığı ve hipertansiyon üzere yandaş hastalıklar da tedavi edilmiş olmaktadır. Bu oran %85 üzere yüksek bedellere ulaşmaktadır. Birçok hasta bu hastalıklara ile ilgili ilaçlara artık gereksinim duymamakta hatta insülin kullanımına bir gerek kalmamaktadır.