Ben, Doç. Dr. Recep Aktimur, son 5 yılını ağır olarak obezite ve metabolik cerrahi ameliyatları ile geçirmiş bir Genel Cerrahi Uzmanıyım. Bu mühlet zarfında mesleğim olan Genel Cerrahi Branşının hitab ettiği hasta kitlesi ile çok daha kısıtlı biçimde ilgilendiğimi ve kendimi obezite ve metabolik cerrahi ameliyatlarına adadığımı itiraf ediyorum. Husus ile ilgilenen kimi okurlarımızın da bildiği üzere bu özellikli ameliyatları çok yüksek sayılarda yapmış ve yapmakta olan, ayrıyeten bu özel hasta kümesi ile kendi ailesinin bireyleri üzere ilgilenen bir cerrahım.
Sıkıcı ancak zorunlu tanıtma cümlelerini süratle geçtikten sonra asıl soruya odaklanmamızda yarar var;
– Obezite cerrahisi çok mu riskli?
Aslında ehil ellerde yapıldığında kapalı safra kesesi ameliyatından daha riskli olmayan obezite ve metabolik cerrahi ameliyatları, medyatikleşen sorunları ve üzücü biçimde yetersiz altyapı ve yetersiz eğitim ile yapılan ameliyatların artması nedeniyle birinci bakışta insanları korkutur hale gelmiş durumda. Bu noktada durup neleri düzeltebileceğimize bakmamızda yarar var. Öncelikle algı boyutuna baktığımızda karşımıza çıkan sorun, bu ameliyatların genel olarak halk tarafından gereksiz ve keyfi görülmesi. Ne yazık ki bu bahiste şimdi otoriteden de kâfi dayanak alınmıyor olması, obez bireylerin her gün yaşadıkları tatsızlıklara altyapı sağladığı üzere ameliyat adayı bir kişinin elde edebileceği en büyük sıhhat yararının da öbürleri tarafından fuzuli görülmesine sebep oluyor. Algı sorunumuz lakin ulusal farkındalık ile uzun vakitte çözülebilecek üzere durduğundan bu sorunu irdelemeyi sonlandırıp ehil el arayışının sistemine inmemizde yarar var.
Bu noktada en büyük milletlerarası tertiplerden biri olan IFSO’nun (Uluslararası Obezite ve Metabolik Hastalıkların Cerrahi Tedavisi Federasyonu) 2015 yılında yayınladığı, obezite ve metabolik cerrahi ameliyatları yapan bir cerrahta aranması gereken özelliklere bakalım (çok bilinen ya da çok yaygın özellikleri atlayarak sıkıcı olmamaya çalışıyorum).
Ehil olan cerrah;
– Farklı prosedürleri yapabilmeli ve gelişebilecek meselelerle ilgilenebilmeli, yani ülkemizde arttığı biçimde yalnızca tüp mide ameliyatı yapıyor olmamalı.
– Sonuçlarını bilimsel bir altyapı içinde ciddiyetle toplayabilmeli ve sunabilmeli.
– Milletlerarası ya da ulusal federasyonlardan sertifikalandırılmış olmalı.
– Laparoskopik yani kapalı teknikle başka ileri cerrahi ameliyatlarını yapabilmeli ve bu özellikleri sağladıktan sonra obezite cerrahisi yapıyor olmalı. IFSO, obezite ve metabolik cerrahi ameliyatı yapmaya ehil bir cerrahın, kapalı reflü tamiratı, kapalı dalak ameliyatı ve kapalı kalın barsak ve sindirim sistemi kanseri ameliyatlarını toplamda 100’den fazla sayıda yapmış olması gerektiğini belirtiyor.
Yani bir hasta olarak bakıldığında; ameliyat için seçilecek cerrahı tercih etmekte kullanılan klâsik prosedürlere ek olarak cerrahın; ileri kapalı ameliyat tecrübesinin, prosedür çeşitliliğinin, bilimsel altyapısının ve sonuçlarının objektif biçimde kıymetlendirilmesi değer kazanıyor.
