Obezite nedir?
Sağlıklı bireylerde alınan güçle harcanan gücün istikrarda tutulması gerekir. Alınan güç harcanan güçten fazlaysa bu durum bedende yağ birikimiyle sonuçlanır. Erkeklerde yağ oranını %18 ‘den bayanlarda ise % 25’ cilt fazla yağ birikimi obeziteye neden olur.Dünya Sıhhat Örgütü tarafından da obezite, sıhhati bozacak ölçüde bedende çok yağ birikmesi olarak tanımlanmıştır.
Obezite artık günümüzde global boyutta oluşan sıhhat sorunudur. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde en önemli sıhhat sorunu haline gelmiştir.
Dünya Sıhhat Örgütü bilgilerine nazaran, obezite Avrupa’ da yetişkinlerde Tip 2 diyabetin %80’i, koroner arter hastalıklarının %35’i ve hipertansiyonun %55’ inden sorumludur. Obezite her yıl 1 milyondan fazla kişinin vefatına neden olmaktadır. Obezite ile uğraş edilmez milyonlarca kişinin obezite ve ona bağlı hastalıklarla karşı karşıya gelecektir.
Vücut kitle indeksi (VKİ) nedir?
Obeziteyi tanımlamak için kullanılan ölçümdür. Kişinin beden yükünün, uzunluk uzunluğunun karesine bölünmesiyle elde edilen bir pahadır.
Vücut kitle indeksi
Normal
18.50 – 24.99
Kilolu
>25.00
Obez öncesi
25.00 – 29.99
Obez
>30.00
Obez 1. Derece
30.00 – 34-99
Obez 2. Derece
35.00 – 39.99
Obez 3. Derece (Morbid obez)
>40.00
Obezitenin tedavisi
Obeziteye pürüz olabilmek için en değerli durum oluşmadan evvel korunmaktır. Çocukluk periyodunda başlayan obezite yetişkin periyotta ortaya çıkan obeziteye neden olabilmektedir. Bu yüzden çocukluk devrinde aile ve okul etrafında istikrarlı beslenme ve fizikel aktivite varlığı değerli rol oynamaktadır.
Obezite ile uğraşta hedef, kabul edilebilir bir beden tartısı kaybı hedeflenerek, obeziteye bağlı oluşan hastalıkların risklerini azaltmak, bireye istikrarlı beslenme alışkanlığı kazandırmak ve hayat kalitesini yükseltmektir.
Vücut kitle indeksinin(VKİ) 18.5 – 24.9 kg/m2 seviyeye indirilmesi hedeflenir.
Diyet tedavisi
Diyetisyen yahut diyetle alakalı uzmanlar denetiminde uygulanacak formüllerin istikrarlı beslenme prensipleri ile uyumlu olması amaçlanır. İstenilen, hakikat beslenme alışkanlığı kazandırılması ve bunun sürdürmesidir.
Egzersiz tedavisi
Fiziksel aktivite, yağ dokusunun kaybına ve yeni yağ doku oluşumunu önlemektedir. Tıbbi beslenme tedavisini destekleyici nitelikte olup kilo almayı engelleyebilmekte, zayıflama ve tekrar kilo alımına mani olmaktadır.
Davranış değişikliğinin tedavisi
Davranış değişikliği tedavisi, kilo alımına neden olan yemek yeme ve fizikî aktivite ile ilgili olumsuz davranışları olumlu tarafta değiştirmeyi yahut azaltmayı amaçlar.
Farmakolojik tedavi
Farmakolojik tedavi kesinlikle doktor denetiminde yapılması gerekir. Hafif kilolu ve orta derece kilolu bireylere uygulanması uygun değildir. Tedavinin başarılı olması için kişinin ilaç tedavisinin yanı sıra beslenme tedavisi ve idman tedavisini de yapması, denetimlerini aksatmaması gerekmektedir.
Cerrahi tedavi
Obezite ameliyatları laparoskopik (kapalı) sistemlerle yapılabilmektedir. Genel olarak 3 çeşit ameliyat uygulanır
-Hacim küçültücü ameliyatlar
-Emilimi bozucu ameliyatlar
-Hem hacim küçültücü hemde emilim bozucu ameliyatlar
Sleeve gastrektomi (Tüp mide)
Midenin yaklaşık %80 ‘inin alınmasıyla mide tüp haline getirilir ve hacim küçültülir. Alınan kısım, iştah hormonu (Ghrelin) salgılayan mide kısmının büyük kısmınıda içerir. Böylelikle bu ameliyat birden fazla düzenekle kilo verilmesini sağlar. Hastanın kilo vermesiyle diyabet hastası olan hastaların kan şekeri regülasyonuda sağlanabilmektedir.
Mide bypass ameliyatları
Obezitenin cerrahi tedavisinde çok evvelden beri yapılmaktadır. Yaklaşık 30 cc mide hacmi kalacak şekildeküçük bir mide oluşturulur. Aşikâr bir uzaklıktan ince baraklar bu oluşturulan mideye ağızlaştırılır. Hem emilimi engelleyen hemde hacim kısıtlayan ameliyatlardır.
Roux en Y gastrik bypass ta İnce barsaklar ayrılarak bir ucu mideye öteki ucu giden ince barsağa bağlanır.
Mini gastrik bypass ameliyatında ince barsaklar ayrılmadan mideye ağızlaştırılır.