Günümüzde gün geçmiyor ki bir tanıdığımıza kanser tanısı konmasın… Tanısal
imkanların giderek artması bunun kıymetli bir sebebini oluşturuyor. Artık en ufak
şikayette insanların sıhhat kurumlarına başvurabilmesiyle kanser tanısı da erken
dönemde konulabiliyor. Herkesin bildiği üzere kanser tedavisindeki muvaffakiyetin en önemli
faktörü; erken teşhis… Tanısal tekniklerin gelişmesi ve bunlara ulaşılabilirliğinin artması
yanında tedavilerde kıymetli gelişmeler mevcut. Bu sayede artık kanserli hastalarımızın
sağ kalımında önemli artışlar sağlıyoruz. Bu uzun sağ kalımla birlikte ise hastalarda daha
önce daha az gördüğümüz metastazlara, yani yayılımlara daha sık rastlıyoruz.
Bunlardan biri; omurga metastazı…
Omurga metastazı, kanserli hastalarda %30-40 üzere hayli yüksek oranlarda
görülüyor. En sık göğüs, prostat, tiroid, akciğer ve böbrek kanserlerinde bu
metastazlarla karşılaşıyoruz. Hastalar başta ağrı ve nörolojik bulgularla (dengesizlik,
yürüme zorluğu ve kollarda yahut bacaklarda uyuşma ve kuvvetsizlik gibi) bize
başvuruyor.
Omurga metastazlarında tedavi seçenekleri
Omurga metastazlarında tedavi maksatlarının ağrıyı dindirmek, nörolojik fonksiyonları
korumak ve omurga bütünlüğünü korumak olması gerekiyor. Tedavide uygun hastaya
göre cerrahi, radyoterapi yahut her iki tedavinin kombinasyonu seçilebiliyor. Omurganın
bütünlüğü korunduysa (kırılma, kayma yoksa) genelde radyoterapi seçiliyor. Buradaki
amaç; ağrıyı yok etmek ve omurgadaki tümörü denetim altına almak… Klasik
radyoterapide uygulanan dozlarla maalesef yetersiz ağrı ve tümör kontrolü
sağlanabiliyor. Burada daha düzgün sonuçlar alabilmek için gerekli olan yüksek dozların
verilememe sebebi, tümör etrafındaki omurilik üzere sağlam dokulara verilecek zarardan
ve yan tesirden korkulmasından kaynaklanıyor. İşte bu noktada omurga metastazlarını
daha düzgün tedavi edebilecek seçenek olan robotik radyocerrahi sistemi Cyberknife'ı tercih
ediyoruz.
Önemli bir seçenek olarak; Cyberknife
Cyberknife robotik radyocerrahi sistemi, 2000 yıllarından sonra geliştirilmiş olup,
Amerika’da 2004 yılında onay almıştır. Devrimsel bir tedavi opsiyonu olan Cyberknife,
milimetrenin altında bir hassasiyetle yüksek dozlarda radyasyonu 1 ila 5 günde omurga
metastazlarına gönderebilmekte ve bunu yaparken etraf sağlam dokuları
koruyabilmektedir. Bu ileri teknoloji tedavi planlamasını yaparken hastanın
tomografisi, manyetik rezonans manzaraları ve gerekirse PET CT görüntüleri
kullanılmaktadır. Bu derece hassas tedavi yapabilmesinin bir sebebi de tedavi sırasında
devamlı imajlar alınarak hastanın gerçek konumun daima denetim edilmesi ve
gerekli düzeltmelerin robot tarafından yapılmasıdır.
Ağrı ve tümör denetim oranı çok yüksek
Omurga metastazlarının Cyberknife tedavisi ayaktan olmaktadır yani hastanın
hastaneye yatırılması gerekmemektedir. Rastgele bir anesteziye ihtiyaç
duyulmamaktadır ve ağır bakım süreci yoktur. Tedaviden sonra çok kısa sürede
hastanın ağrıları dinmekte ve hasta günlük aktivitelerine rahatlıkla dönebilmektedir. Bu
hızlı uygulama ve yanıt, kanserde hayat kalitesini çok büyük oranda artırır. Ağrı ve
tümör denetim oranları, merkezlere nazaran %80-95 ortasında değişmektedir. Tedaviden
sonra 3 aylık ortalarla hasta MR görüntüleme ile takip edilmektedir. Gerekirse PET CT
uygulanmaktadır. Cyberknife artık günümüzde omurga metastazlarında tek başına bir
tedavi opsiyonu yahut öteki tedavilerin tamamlayıcısıdır.