Saçlı Deride Kepeklenme, Mantar, Saç Kıran
Hastalar çoklukla saçlı deride kaşıntı, kepeklenme, yara, saç dökülmesi ve seyrekleşmeden şikayet ederler. En çok kaşıntıya sebep olan hastalıklar; saçlarda bitlenme, saç ekzemaları ve diabetes mellitus yani şeker hastalığıdır. Kepeklenmeye sebep olan hastalıklar ise; saç ekzaması, sedef hastalıkları, sinirsel ekzama ve mantar hastalığıdır. Saç dökülmesi ve seyrekleşmesi yaygın ve bölgesel olarak karşımıza çıkar. Yaygın saç dökülmesine neden olan hastalıklar ortasında bilhassa; ateşli hastalıklar, demir-protein- çinko eksikliği, tiroid hastalıkları (tiroid bezinin az yahut çok çalışması durumlarında), gebelik, şeker hastalıkları, karaciğer ve böbrek hastalıkları, anemi, zayıflama için çok diyet yapma, kanser hastalıklarının seyrinde birtakım ilaçlar ve kimyasal unsur kullanımı, merkezi hudut sistem hastalıkları ve gerilim yer alır. Bunların dışında bir de bayanlarda görülen, erkeklerdeki olağan kelliğe benzeri (androgenetik alopesi) mevcuttur. Bu duruma en çok over kistleri, hormonal bozukluklar ve andrenal tümörler sebep olabilirler. Bu nedenlerden ötürü androgenetik tip alopesi çok âlâ araştırılmalı ve tetkikleri yapılmalıdır. Yaygın saç seyrekleşmesi ve dökülmesinin yanı sıra bazen bölgesel saç dökülmesi de olabilir. En sık rastlanan bölgesel saç dökülmesine örnek olarak mantar hastalıkları, saç kıran, kimi kozmetiklerin fazla kullanılması ve daima bir bölgeden saç koparılması sayılabilir.
Saç kıran, mantar hastalığı ve dönüşümü olmayan dökülmeler
Saç kıran, birkaç mm ile 1-2 cm. çapında yuvarlak bir alanda ani saç dökülmesi biçiminde karşımıza çıkar. Bu çeşit saç dökülmesi bir bölgede olabildiği üzere birkaç değişik yerde, örneğin sakal, saç, kaş ve kirpiklerde de olabilir. Saçkıranların asıl sebebi gerilimdir. Lakin kimi otoimmun ve cilt hastalarında da görülebilir. Mantar hastalığı ise bilhassa buluğ çağından önceki çocuklarda ortaya çıkar. Burada kırık saçlar içeren kepekli alanlar, kıl tabanlarında kepek ve mantar birikimi üzerine iltihap bulunan ve kılların kolay çekildiği inflamatuar nodüler biçimde karşımıza çıkar. Bu hastaların dışında, bir de saçlı deride kıl, folliküllerinde tahribat yaparak dönüşümü olmayan saç dökülmesi oluştururlar. Bunlar en çok doğumsal olurlar ama enfeksiyon, fizikî, tümöral ve başka nedenlere de bağlı olabilirler.
Saçlarınız neden dökülebilir?
Dökülme şikayeti olan hastaların öncelikle saçlarının ne kadar döküldüğü öğrenilmelidir. Zira günde 50-150 saç telinin dökülmesi olağandır. Her saçın yaşı farklıdır. Ve her saç farklı vakitlerde dökülecek demektir. Gelişim devrinde saç en fazla 2 ile 6 yıl ortasında kalır. 4-5 yıl sonra bu dökülecek yerine yenisi gelecektir. Bunun dışında kişinin her gün 150- 200 saç teli döküyorsa sorunu var demektir. Hastanın rejim yapıp yapmadığı, çok gerilimli olup olmadığı, yaşadığı ortamın fizikî kaideleri öğrenilmelidir. Zira bu faktörler kişinin saç sıhhati ile direkt ilgilidir. Şayet bunlardan sonuç alınamazsa kişinin hastalık sorunu olup olmadığı öğrenilmeye çalışılmalıdır. Bedende enfeksiyon var mı, troid bezlerinde sorun mu var, kanser tedavisi mi gördü? Kan analizleri yapılmalı ve böylelikle bütün hormonların istikrarı öğrenilmelidir. Ve testler sonucunda saç dökülmesinin nedeni uygunca öğrenilip ona nazaran bir tedavi uygulanmalıdır.
Tedavi şekilleri
Saçlı deride kepeklenme, kaşıntı ve dökülmesi olan hastalar uygun sorgulanmalıdır, hastalığın durumuna nazaran çeşitli tetkikler yapılmalı, patolif durum ortadan kaldırılmalıdır. Bunun dışında tedavide genelde lokal iritonlar, lokal korti kosteroidler, intralezyonel ve öbür tedavi teknikleri ile yeterli sonuçlar elde etmek mümkündür. Tedavinin geç kaldığı taktirde dönüşümü olmayan kellikler ve skarlar oluşabilir