Pilonidal sinüs kuyruk sokumunda, cilt altında yuvalanmış kıl yumaklarının sebep olduğu iltihabi bir hastalıktır
Kıl dönmesinin tedavisi nedir?
Tek geçerli tedavisi ameliyattır. Kimi kaynaklarda ameliyatsız tedavi olarak kelamı edilen prosedürlerin; (fenol vb) muvaffakiyet oranı yüksek değildir. Tekrar tekrar uygulanması gerekir. Hastaların yaklaşık yarısında bu süreçlere karşın hastalık devam eder.
Tedavi edilmezse ne olur?
Kıl dönmesi aslında yalnızca cilt ve cilt altı dokusunu ilgilendiren, iç organlarla hiçbir ilgisi olmayan, sonlu bir hastalıktır. Fakat yerinin özelliği, oturup kalkmakla ilgili oluşu, anüse yakın kirlenmeye müsait bir bölgede oluşu, o bölgede yara güzelleşmesinin sıkıntı oluşu nedeniyle toplumsal hayatı etkileyen bir hastalıktır.
Hastalık ferdî hijyen tarafından giderek daha güç hale gelir. Hastalık etraf dokulara gerçek yayılarak ameliyatta daha geniş bir alanın çıkartılmasını gerektirir hale gelebilir. Uzun vadeli akıntı tipinde devam eden kronik hastalığın seyrinde, apse gelişirse hasta bir yerine iki ameliyat olmak zorunda kalabilir.
Apse
Eğer bir hastada kıl dönmesi, ağrı-şişlik-kızarıklık formunda apseli başlangıçla ortaya çıkmışsa acil ameliyat gerekir. İltihaplı alanın üzerinden yapılan kesiyle apse boşaltılır. Yara açık bırakılır, dikilmez .Yapılsa dahi yara içine irin toplayarak eski haline geri açılır. Apse boşaltılan her üç hastadan birinde hastalık kökten çözülmüş olur. Lakin her üç hastadan ikisinde hastalık süreğen (kronik) hale gelir ve ikinci ameliyat gerekir.
Hangi ameliyat Yöntemi
Ameliyatın hangi teknik ile yapılacağına hekiminiz hastalığın genişliğine nazaran karar verecektir. Duruma nazaran cilt altı bölgeye biriken sıvıyı dışarı almak için dren yerleştirebilir.
Pilonidal Sinüs Ameliyatının Alternatif Tedavileri Ve Riskleri:
• Bölgenin kazınması, dondurulması süreci uygulanabilir.
• Lazer ışınları yahut elektrikli bıçaklar ile yakılması süreci uygulanabilir.
• Polifenol üzere değişik kimyasal unsurların uygulanması yapılabilir.
Bu tekniklerin tekrarlama ihtimali, cerrahi müdahaleye oranla çok daha yüksektir.
Çıkartıp- Yama Kaydırmayla Kapatma (Rhomboid Eksizyon-Fleb kaydırma)
Uzun müddetli akıntıyla giden kronik pilonidal sinüs hadiselerinin birden fazla için en uygun ameliyat tipi yarayı genişce çıkartıp yamayla onarma halindeki ameliyat tipidir. Evvel hastalıklı doku büsbütün çıkartılır. Orta hatta komşu kalça dokularından cilt ve cilt altını içeren lisan biçiminde bir yama dokusu (flep) hazırlanır. Yama yana döndürülüp yara çıkartılmasından arta kalan boşluğa dikilerek ameliyat (eksizyon + flep) tamamlanır. Uzun periyot sonuçları açısından bakıldığında hala en başarılı ameliyat tekniğidir.
Çıkartıp- Açık Bırakma (Eksizyon-sekonder iyileşme)
Hastalıklı bölgenin kesilip çıkartılıp yaranın olduğu üzere açık bırakılması; kısa ve kolay bir süreçtir. Lakin yara iyileşme müddeti 6-8 haftayı bulabilir. Hastalığın tekrarlama oranı %5-10’dur. Hasta açısından zahmetli bir tedavi formu olduğu için mecburî kalınmadıkça tercih edilmez.
Çıkartıp- Dikme
Hastalıklı bölgenin çıkartılıp yara dudaklarının karşılıklı dikildiği formül (eksizyon + primer onarım) az tercih edilen bir ameliyat cinsidir. Nadiren, yalnızca küçük iltihaplarda uygundur. Ameliyat mühleti 20 dk. yara güzelleşme mühleti 10-15 gün, lakin hastalığın tekrarlama oranı %20-30’dur.
Mikrosinüsektomi
Hastalığı çok küçük bir alanda olan hastalarda uygulanan kolay ve sonlu bir ameliyat tipidir. Hastalarının %5-10 üzere epeyce az bir kısmı için uygun olabilir. Yalnızca hastalığın erken evresinde, kalçalar ortası çukurluğun az, kıl yoğunluğunun düşük olduğu hallerde kolay bir seçenek olarak düşünülebilir. İnternet ortamında “tüm kıl dönmesi hastalarının mikrosinüsektomiyle tedavi edilebileceği” üzere yanlış bir intiba oluşturulmuştur.
Hastaların büyük bir çoğunluğu 3-4 cm yahut daha geniş bir kronik iltihaplı doku alanı ile başvurmaktadır. Yalnızca 1-2 cm çapında bir doku modülünün çıkartılmasıyla hastaların birçoklarında kalıcı bir tedavi sağlanamayacağını açıktır.
Anestezi
En çok tercih edilen anestezi yolu belden iğne (spinal anestezi) formülüdür. Bu sistem ameliyattan sonra 2-3 saat daha belden aşağısında hissizlik, ağrısızlık sağladığı için epeyce konforludur. Özel bir mecburilik olmadıkça tümüyle uyutmaya (genel anesteziye) muhtaçlık yoktur.
Pilonidal Sinüs Ameliyatı Uygulanmazsa Neler Gelişir?
Ameliyat olmadığınız takdirde boşluk büyüyebilir ve bu büyüme sonucunda apseleşme ve apsenin değişik noktalardan cilde açılma durumu olabilir. Bu durumda acil cerrahi teşebbüs gerekebilir. Ayrıyeten bu halde bir gecikme ileride yapılacak ameliyatta daha geniş bir doku çıkarılmasına ve ameliyat komplikasyonlarının oluşma sıklığının artmasına yol açabilir.
Uygulanacak Süreçlerin Riskleri:
Lokal Anestezi Riskleri: Uygulanan hususlara bağlı alerjik tepkiler görülebilir ve bu durum hayati tehlike oluşturabilir. Lakin gelişme ihtimali çok düşüktür.
Pilonidal Sinüs Ameliyatının Riskleri, Komplikasyonları:
Aşağıda anlatılanlar bu operasyonda görülebilecek Muhtemel riskler, komplikasyonlardır.
• Ameliyat esnasında yahut sonrası kanama olabilir.
• Ameliyat yerindeki yüzeysel yahut derin yapılarda enfeksiyon (iltihap) meydana gelebilir.
• Ameliyat sırasında kullanılacak koter üzere teknolojik gereçlerin meseleleri çıkabilir. Bunlar koter yanığı üzere komplikasyonlara yol açabilir.
• Ameliyattan sonra ameliyat prosedürüne bağlı olarak oturma ve başka faaliyetlerinizde kısıntı yaşanabilir.
• Pilonidal Sinüs Cerrahisinin gereklerini tam yapabilmek için ameliyattaki anındaki bulgulara dayanarak daha geniş cerrahi teşebbüs yapılmak zorunda kalabilinir. Daha fazla iz kalabilir.
• Ameliyat sırasında ameliyat yerine dren konabilir, ameliyattan sonra ameliyat yerinde iltihap yahut sarı sıvı birikmesi olabilir, bu şırıngayla yahut açılarak boşaltılabilir, yara açılabilir güzelleşme her vakit beklenen müddette gelişmeyebilir, tekrar ameliyat gerekebilir.
• Birtakım hastalarda kesi yeri güzelleşme dokusu kalın ve kırmızımsı-morumsu olabilir.
• Ameliyatın yapıldığı bölgede ciltte hasarlar, cilt vefatları gelişebilir. Bunlar pansuman tedavisi, ek ameliyatlar ve deri nakli gerektirebilir.
• Ameliyat sırasında hekiminiz gerek duyarsa öbür branştan yahut kendi branşından öbür tabipleri da çağırarak gereken müdahalenin yapılmasını sağlayabilir. Ameliyat sırasında yandaş hastalıklar mevcut olduğunu görürse bunlara müdahale edebilir. Kararı operasyon esnasında hekiminiz verir.
Flep ameliyatı nasıl yapılır?
Kıl dönmesinde en başarılı ameliyat metodu; hastalıklı alanın büsbütün çıkartılıp, eksilen doku yerine kalçadan yama kaydırılarak kapatma (eksizyon+flep) prosedürüdür. Ameliyat mühleti yaklaşık 45 dk. hastanede kalış müddeti bir gündürGenellikle spinal anestezi tercih edilir.Ciltte akıntı yapan deliklerden verilen bir boya unsuruyla (mavi boya) cilt altındaki hastalıklı doku işaretlenir. Boyalı hudutlarının birkaç milimetre uzağından geçilerek, hastalıklı doku bütünüyle çıkartılır.
Çıkartılan doku çoklukla baklava dilimi (eşkenar dörtgen) biçimindedir. Yaraya komşu kalça bölgesinden birkaç santimetrelik lisan biçiminde bir doku kaldırılarak yama (flep) dokusu hazırlanır. Flep dokusu kullanılarak yara kapatılır. Yara güzelleşme mühleti 10-15 gün, hastalığın tekrarlama ihtimali %2-3’tür. Tekrarlama ihtimali en düşük metottur.
Kıl dönmesi ameliyat sonrası
az. Ameliyattan çıktıktan sonra 2-3 saat daha bacaklarını hareket ettiremez. Bu periyotta bedenin alt yarısında hissizlik devam ettiği için ağrı hissetmez. Bir iki saat içinde ağızdan besin alabilir, 5-6 saat sonra serum gereksinimi kalmaz.. Yürüyebilir, kendi başına tuvalet gereksinimini giderebilir. Belden uyuşturmanın tesiri bitmeden ağrı kesiciler başlanır ve 4-6 saatte bir tekrarlanır. Hastaların birçoklarında kıymetli bir ağrı sorunu yaşanmaz.. Yalnızca ameliyat gecesi hastanede kalınması kafidir.
Kıl dönmesiAmeliyat sonrası takip ve tavsiyeler
Ameliyattan sonraki sabah hasta taburcu edilir. Hastanın yürümesi, yara üzerine oturması, sırtüstü yatması hürdür. Lakin birinci bir hafta boyunca yara üzerine uzun vadeli tartı verilmesi, yarayı çok derecede gerecek formda davranılması uygun değildir. Tuvalete oturulabilir ve pansumanı kirletmeyecek biçimde paklık yapılabilir.
İlk 5 gün antibiyotik ve ağrı kesici kullanılması önerilir. 3-4 gün sonra banyo yapılabilir.10 gün sonra h dikişler alınır ve hasta işine devam edebilir. Nadiren alt uçya yara güzelleşmesinde zorluk ve gecikme olabilir.
Birincisi ameliyattan 15 gün sonra olmak üzere 3 ay boyunca her 15 günde bir tüm kalça ve anüs bölgesindeki kıllar, tüy dökücü kremler kullanılarak temizlenmelidir. Yürüyüş ve hafif eksersizlerin yapılmasında sakınca yoktur. Futbol vb. ağır sporlar 3 ay dolduktan sonra yapılabilir. Yara sorunu olmadıkça uzun vadeli takip gerekmez.
Pilonidal Sinüs Ameliyatı Sonrası Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar Nelerdir?
• Tuvalet gereksiniminizi mümkün olduğunca oturmadan karşılayın. Şayet büyük tuvaletinizi yaparken yara pansumanınız kirlenirse pansumanın değiştiriniz.
• Tertipli pansuman gerekebilir.
• Taburcu olurken size verilen bilgi formunda pansuman, denetim günleriniz ve tedaviniz belirtilecektir.
• Taburculuk esnasında ameliyat sonrası tavsiyelere uyunuz, yara yerinde kızarıklık şişlik akıntı geliştiği vakit ya da beklenmeyen durumlarda hekiminize müracaatınız.
• İlaçlarınızı hekiminizin önerdiği biçimde önerdiği vakitte ve önerdiği müddette alınız.