Tiroid Nodülü Nedir ?
Tiroid nodülleri, tiroid içinde gelişen yuvarlak ya da elips halli yumrulardır. Toplumda epey sık rastlanırlar; 50 yaşın üzerindeki bireylerin neredeyse yarısında ultrason incelemesinde nodüller görülebilir. Tiroid nodülleri bayanlarda erkeklere oranla 4 kat daha fazla görülürler.
Kaç çeşit nodül vardır?
Tiroid nodülleri hormon salgılama derecelerine nazaran sıcak, ılık ve soğuk olarak üçe ayrılırlar. Sıcak nodüller olağan tiroid dokusuna nazaran daha fazla, ılık nodüller olağan tiroid dokusu kadar, soğuk nodüller ise olağan tiroid dokusundan daha az hormon salgılarlar. Ilık ve soğuk nodüller kanda hormon düzeyinde bir değişikliğe yol açmazlar, lakin sıcak nodüller hipertiroidi ismi verilen bir klinik tabloya neden olurlar. Bir tiroid nodülünün hormon salgılama derecesi tiroid sintigrafisi ile anlaşılır. Sintigrafide sıcak nodüller çok koyu, ılık nodüller olağan, soğuk nodüller ise açık renk olarak görülürler. Sintigrafi, çoklukla kanda tiroid hormonları yüksek bulunan hastalarda, tiroidde hangi nodülün çok hormon ürettiğini anlamak için yapılır.
Nasıl teşhis edilirler?
Tiroid nodüllerinin %90 dan fazlası âlâ huyludur, lakin %5-10 arasında da berbat huylu (kanser) olabilirler. Tiroid nodülleri ekseriyetle tiroid ultrasonografisi ile saptanırlar. Tiroid ultrasonografisi, tiroid bezini ve nodülleri en âlâ görüntüleyen metottur. Tiroid ultrasonu yalnızca nodülleri göstermekle kalmaz, tıpkı vakitte onların kanser olma mümkünlüğü konusunda da fikir verir. Genel olarak, sistemsiz kenarlı, siyah renkli, kanlanması fazla ve kireçlenme alanları içeren nodüllerin kanser olma ihtimali daha fazladır. Tiroid ultrasonunda bir nodülde bu özellikler ne kadar fazlaysa o nodülün kanser olma ihtimali de o kadar yüksektir.
Tiroid bezinde saptanan bir nodülün uygun huylu mu yoksa kanser mi olduğunu anlamanın en kolay ve emniyetli yolu ince iğne aspirasyon biyopsisi (İİAB) yapılmasıdır. Girişimsel radyologlar tarafından lokal anestezi altında, ultrason kılavuzluğunda yapılan ve yalnızca birkaç dakika süren bu ağrısız süreçte, nodüle çok ince bir iğne ile girilerek enjektöre vakum uygulanır ve dokudan hücreler alınır. Daha sonra bu hücreler camlara yayılır ve patoloji tarafından incelenir.
İİAB incelemesinde 3 çeşit sonuç çıkabilir: Nodül kanser olabilir, âlâ huylu olabilir ya da sonuç kuşkulu gelebilir. İİAB incelemesinde nodül kanser çıkarsa tiroidin bir kısmı ya da tamamı ameliyatla alınır. Daha sonra da, kalan hücreleri yok etmek için radyoaktif iyot tedavisi yapılabilir.
İnce iğne biyopsisinde kuşkulu sonuç çıkarsa ne yapılmalıdır?
İİAB’da çıkabilecek üçüncü sonuç nodülün kanser açısından kuşkulu gelmesidir. Bu, hem hasta hem de tabip için huzursuz edici bir durumdur. Bu nedenle, İİAB sonucu kuşkulu gelen hastalarda, kanser dehşetiyle çoklukla operasyon yapılarak tiroidin bir kısmı ya da tamamı alınmaktadır. Fakat, bu tıp hastaların patoloji sonuçları incelendiğinde, hastaların neredeyse %90’ ında aslında kanser olmadığı, münasebetiyle hastaların birçoklarının gereksiz yere ameliyat olduğu anlaşılabilir. Meğer bu tıp hastalarda trukat formülüyle yapılacak ikinci bir iğne biyopsisi ile büyük oranda kesin teşhis konabilir ve gereksiz ameliyatlar önlenebilir. Bunun nedeni, trukat biyopsi ile İİAB’e nazaran dokudan daha büyük kesimlerin alınabilmesi ve patolojinin daha kesin teşhis koyabilmesidir. Son yıllarda yapılan çalışmalarda, birinci İİAB de kuşkulu sonuç gelen hastalarda, trukat biyopsi ile yaklaşık %80-90 oranında kesin teşhis konabildiği gösterilmiştir. Bu nedenle, bu cins hastalarda öncelikle trukat biyopsi yapılmalı, şayet trukat biyopside de kesin sonuç alınamazsa o vakit cerrahi operasyon düşünülmelidir.
